Albert Einstein

Albert Einstein
1947'de Einstein
Doğum	14 Mart 1879(1879-03-14) Ulm, Alman İmparatorluğu
Ölüm	18 Nisan 1955 (76 yaşında) Princeton, New Jersey, Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm sebebi	Abdominal aort anevrizması
Milliyet	Yahudi[1]
Vatandaşlık	Alman İmparatorluğu (1879-96; 1914-19) Vatansız (1896-1901) Weimar Cumhuriyeti (1919-1933) İsviçre (1901-1955) ABD (1940-1955)
Eğitim	ETH Zürih Zürih Üniversitesi Alte Kantonsschule Aarau
Evlilikler	Mileva Marić (e. 1903–1919) Elsa Einstein (e. 1919–1936)
Çocuk(lar)	Lieserl Einstein Hans A. Einstein Eduard Einstein
Ödüller	Barnard Madalyası (1920) Nobel Fizik Ödülü (1921) Matteucci Madalyası (1921) Londra Kraliyet Topluluğu Üyeliği (1921)[2] Copley Madalyası (1925)[2] Kraliyet Astronomi Topluluğu Altın Madalyası (1926)[3] Max Planck Madalyası (1929) Ulusal Bilimler Akademisi Üyeliği (1942)[4] Time Yüzyılın Kişisi (1999)
Kariyeri
Dalı	Fizik Felsefe Matematik
Çalıştığı kurumlar	İsviçre Patent Ofisi (Bern) Zürih Üniversitesi Karlova Üniversitesi (Prag) Prusya Bilim Akademisi (Berlin) Kaiser Wilhelm Enstitüsü (Berlin) Leiden Üniversitesi Princeton Üniversitesi
Doktora danışmanı	Alfred Kleiner
Etkilendikleri	Arthur Schopenhauer Baruch Spinoza Bernhard Riemann David Hume Ernst Mach Hendrik Lorentz Hermann Minkowski Isaac Newton Michael Faraday James Clerk Maxwell Moritz Schlick Thomas Young Gottfried Wilhelm Leibniz
Etkiledikleri	Hemen hemen tüm modern fizikçiler
İmza

Albert Einstein (/ˈaɪnstaɪn/,EYEN-styne; Almanca telaffuz: [ˈalbɛɐ̯t ˈaɪnʃtaɪn]; 14 Mart 1879, Ulm - 18 Nisan 1955, Princeton), en çok görelilik kuramını geliştirmesiyle tanınan Almanya doğumlu teorik fizikçi ve bilim insanı. Einstein, kuantum mekaniğine de önemli katkılarda bulundu. Özel görelilikten kaynaklanan kütle-enerji denkliği formülü E = mc², “dünyanın en ünlü denklemi” olarak adlandırıldı. Teorik fiziğe yaptığı hizmetlerden ve özellikle fotoelektrik etki yasasını keşfetmesinden dolayı 1921'de Nobel Fizik Ödülü'nü aldı.

Alman İmparatorluğu'nda doğan Einstein, 1895 yılında İsviçre'ye taşındı ve ertesi yıl Alman vatandaşlığını bıraktı. 1897 yılında, on yedi yaşındayken Zürih'teki İsviçre Federal Politeknik Okulu'nda matematik ve fizik öğretmenliği diploma programına kaydoldu ve 1900 yılında mezun oldu. Bir yıl sonra İsviçre vatandaşlığına geçti ve ardından Bern'deki İsviçre Patent Ofisi'nde kalıcı bir pozisyon elde etti. 1905 yılında Zürih Üniversitesi'ne başarılı bir doktora tezi sundu. 1914'te Prusya Bilimler Akademisi ve Berlin Humboldt Üniversitesi'ne katılmak üzere Berlin'e taşındı ve Kaiser Wilhelm Fizik Enstitüsü'nün müdürü oldu. 1933 yılında Einstein, Amerika Birleşik Devletleri'ni ziyaret ederken Almanya'da Adolf Hitler iktidara geldi. Yahudi dostlarına yönelik Nazi zulmünden dehşete düşen Einstein, ABD'de kalmaya karar verdi ve 1940 yılında Amerikan vatandaşlığına kabul edildi. İkinci Dünya Savaşı arifesinde Başkan Franklin D. Roosevelt'e bir mektup yazarak onu potansiyel Alman nükleer silah programı konusunda uyardı ve ABD'nin de benzer araştırmalara başlamasını tavsiye etti.

1905 yılında, annus mirabilis (mucize yılı) olarak da tanımlanan çığır açan dört makale yayınladı.^[5] Bu makaleler fotoelektrik etki teorisinin ana hatlarını çizdi, Brown hareketini açıkladı, özel görelilik teorisini tanıttı ve özel teori doğruysa kütle ve enerjinin birbirine eşit olduğunu gösterdi. 1915 yılında mekanik sistemini kütleçekimi de içerecek şekilde genişleten bir genel görelilik kuramını ortaya attı. Ertesi yıl yayınladığı kozmolojik bir makale, evrenin bir bütün olarak yapısının ve evriminin modellenmesi için genel göreliliğin sonuçlarını ortaya koydu. 1917'de Einstein, spontane emisyon ve uyarılmış emisyon kavramlarını tanıtan, ikincisi lazer ve mazerin arkasındaki temel mekanizma olan ve daha sonra kuantum elektrodinamiği ve kuantum optiği gibi fizikteki gelişmeler için faydalı olacak bir bilgi hazinesi içeren bir makale yazdı.^[6] 1935'te fizikçi Nathan Rosen ile ortak bir makalede solucan deliği kavramını ortaya attı. Fizikçi Leó Szilárd ile birlikte, hareketli parçası olmayan ve girdi olarak sadece ısı kullanan bir buzdolabı icat etti.

1. ^ Stachel 2002, ss. 59-61.
2. ^ ^{a b} Whittaker, E. (1 Kasım 1955). "Albert Einstein. 1879–1955". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. Cilt 1. ss. 37-67. doi:10.1098/rsbm.1955.0005. JSTOR 769242. 
3. ^ "The Gold Medal" (PDF). Royal Astronomical Society. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
4. ^ "Membership directory". Ulusal Bilimler Akademisi. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
5. ^ Galison (2000).
6. ^ Kleppner, Daniel (1 Şubat 2005). "Rereading Einstein on Radiation". Physics Today (İngilizce). 58 (2): 30-33. doi:10.1063/1.1897520. ISSN 0031-9228.