Back Aretha Franklin Afrikaans Aretha Franklin ALS Aretha Franklin AN أريثا فرانكلين Arabic اريثا فرانكلين ARZ Aretha Franklin AST Areta Franklin Azerbaijani ارتا فرانکلین AZB Арэта Франклін Byelorussian Арэта Франклін BE-X-OLD
| Aretha Louise Franklin | |
|---|---|
 1968'de Franklin | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | Aretha Louise Franklin 25 Mart 1942 Memphis, Tennessee, ABD |
| Ölüm | 16 Ağustos 2018 (76 yaşında) Detroit, Michigan, ABD |
| Başladığı yer | Detroit, Michigan, ABD |
| Tarzlar | |
| Meslekler |
|
| Çalgılar | Vokal, piyano |
| Etkin yıllar | 1956-2018 |
| Müzik şirketi | |
| İlişkili hareketler |
|
| Resmî site | arethafranklin.net |
Aretha Louise Franklin (25 Mart 1942 - 16 Ağustos 2018[1]), Amerikalı şarkıcı ve müzisyen. Franklin, kariyerine rahip babası C. L. Franklin'e kilisede gospel müzik söyleyerek başladı. 1960'ta 18 yaşındayken Columbia Records için kayıtlar yaptı. Ancak bu dönemde sınırlı başarılar elde edebildi. 1967'de Atlantic Records'la anlaşan Franklin, "Respect", "(You Make Me Feel Like) A Natural Woman" ve "Think" gibi şarkılarla beraber ticari başarılar elde etti. Bu hit şarkılar neticesinde 1960'ların sonuna doğru "Soul Müziğin Kraliçesi" unvanını aldı.
Franklin, Billboard listelerinde toplamda 112 şarkısıyla yer aldı. Bunlardan 77'si Hot 100'e girdi, 20 tanesi ise, R&B listesinde bir numaraya erişti. Bu başarılar sayesinde bu liste tarihinde, en çok şarkıyla listede yer alan şarkıcı oldu. Sanatçı bunun dışında I Never Loved a Man the Way I Love You, Lady Soul, Young, Gifted & Black ve Amazing Grace gibi işlerle başarısına devam etti. 1970'lerin ortasında kayıt şirketiyle yaşadığı anlaşmazlıklara kadar eser vermeye devam etti. 1979'da babası vurulduktan sonra Franklin, Atlantic'i terk ederek Arista Records ile çalışmaya başladı. The Blues Brothers filminde kendisini canlandıran sanatçı, Jump to It ve Who's Zoomin' Who? gibi albümlerle başarılarını sürdürdü. 1998'de, ünlü opera aryası "Nessun Dorma"yı seslendirerek olumlu eleştiriler topladı ve o yılki Grammy töreninde Luciano Pavarotti'nin yerine sahne aldı. Aynı yılın sonlarına doğru yayımladığı "A Rose Is Still a Rose" ile beraber son kez listelerde, ilk kırka girdi.
Franklin, toplamda 18 Grammy Ödülü'ne sahip olup, 75 milyonun üzerindeki satışlarından ötürü gelmiş geçmiş en çok satan kadın sanatçılar arasındadır.[2] Franklin, 1987'de Rock and Roll Hall of Fame'e dahil edilerek bu başarıyı gösteren ilk kadın oldu. Daha sonra 2005'te UK Music Hall of Fame'e, Ağustos 2012'deyse GMA'nın Gospel Music Hall of Fame'ine dahil edildi.[3] Franklin, Rolling Stone dergisinin iki "tüm zamanlar" listesine dahil oldu. Bunlardan ilki, 9. olduğu "Gelmiş Geçmiş En İyi Sanatçılar" olup, ikincisi ise, 1. olduğu "Gelmiş Geçmiş En İyi Şarkıcılar" listesidir.[4][5]
- ^ "Hürriyet Gaz". 16 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2018.
- ^ "That's Dr. Aretha Franklin to you". Call and Post. 2 Kasım 2011. 21 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015.
- ^ "Aretha Franklin inducted into Gospel Music Hall of Fame | Music | Detroit Free Press | freep.com". 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015.
- ^ "100 Greatest Singers: Aretha Franklin". Rolling Stone. 27 Kasım 2008. 7 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2013.
- ^ "100 Greatest Artists of All Time". Rolling Stone. 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2013.