Arap Sosyalist Baas Partisi حزب البعث العربي الاشتراكي | |
---|---|
Genel sekreter | Mişel Eflak (1954-65) Münif Razzaz (1965-66) |
Kurucu | Mişel Eflak Selahaddin el-Bitar |
Kuruluş tarihi | 7 Nisan 1947 |
Kapanış tarihi | 23 Şubat 1966 |
Birleşme | Arap Sosyalist Hareketi |
Önceli | Arap Baası Arap Baas Hareketi |
Ardılı | Baas Partisi (Irak ağırlıklı hizip) Baas Partisi (Suriye ağırlıklı hizip) |
Gazete(ler) | El-Baas |
İdeoloji | Baasçılık |
Siyasi pozisyon | Sol |
Resmî renkler | Siyah, kırmızı, beyaz ve yeşil (Panarap renkleri) |
Slogan(lar) | "Birlik, Özgürlük, Sosyalizm" "Çok Yaşa Araplar" "Ebedi bir misyona sahip tek bir Arap ulusu"[1] |
Parti bayrağı | |
Şu madde dizisinin bir parçasıdır: |
Baasçılık |
---|
Arap Sosyalist Baas Partisi (Arapça: حزب البعث العربي الاشتراكي, romanize: Ḥizb al-Baʿath al-ʿArabī al-Ishtirākī, Arapça telaffuz: [ˈħɪzb alˈbaʕθ alˈʕarabiː alʔɪʃtɪˈraːkiː]) Zeki el-Arsuzi'nin ortakları, Mişel Eflak ve Selahaddin el-Bitar tarafından Suriye'de kurulmuş bir siyasi partiydi. Parti, Arap milliyetçiliği, panarabizm, Arap sosyalizmi ve antiemperyalist çıkarları karıştıran bir ideoloji olan Baasçılığı benimsedi. (Arapça: بعث, baas "rönesans" veya "diriliş" anlamına gelir)[2] Baasçılık, Arap dünyasının tek bir devlette birleştirilmesi çağrısında bulunur. "Birlik, Özgürlük, Sosyalizm" sloganı ile Arap birliğine veArap olmayanların kontrol ve müdahalesinden özgürlüğe atıfta bulunur.
Parti, 7 Nisan 1947'de Eflak ve el-Bitar liderliğindeki Arap Baas Hareketi ile el-Arsuzī liderliğindeki Arap Baasının, Arap Baas Partisi olarak birleşmesiyle kuruldu. Parti, yalnızca Irak ve Suriye'de iktidara sahip olmasına rağmen, diğer Arap ülkelerinde de hızla şubeler kurdu. Arap Baas Partisi 1952'de Ekrem el-Havrani liderliğindeki Arap Sosyalist Hareketi ile birleşerek Arap Sosyalist Baas Partisini kurdu. Yeni kurulan parti göreceli olarak başarılıydı ve 1954 seçimlerinde Suriye parlamentosundaki en büyük ikinci parti oldu. Bu, Suriye Komünist Partisinin artan gücüyle birleştiğinde,[kaynak belirtilmeli] Mısır ve Suriye'nin bir birliği olan Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin (BAC) kurulmasına yol açtı. Fakat birliktelik başarısız olacaktı ve 1961'deki bir Suriye darbesi birliği feshetti.
BAC'nin dağılmasının ardından Baas Partisi yeniden kuruldu. Ancak BAC sırasında askeri aktivistler, Baas Partisinin kontrolünü sivillerin elinden almak için askeri bir komite kurmuştu. Bu arada Irak'ta yerel Baas Partisi şubesi, Ramazan Devrimi'ni düzenleyerek iktidarı ele geçirmiş, ancak birkaç ay sonra iktidarı kaybetmişti. Askeri Komite, Eflak'ın rızasıyla, 1963'teki 8 Mart Devrimi'nde Suriye'de iktidara geldi.
Eflak, el-Bitar ve Münif Razzāz liderliğindeki bir sivil hizip ile Salah Cedid ve Hafız Esad liderliğindeki Askeri Komite arasında hızla bir güç mücadelesi gelişti. İki hizip arasındaki ilişkiler kötüleştikçe Askeri Komite; Razzâz, Eflak ve destekçilerinin liderliğindeki Ulusal Komutanlığı deviren 1966 Suriye darbesini gerçekleştirdi. 1966 darbesi Baas Partisi'ni Irak hakimiyetindeki Baas hareketi ile Suriye hakimiyetindeki Baas hareketi olarak ikiye böldü.