Back Dalian Afrikaans داليان (الصين) Arabic Dalian AST Dalyan Azerbaijani Далянь Byelorussian Далянь BE-X-OLD Далян (Китай) Bulgarian তালিয়েন Bengali/Bangla Dalian Breton Далянь BXR
| Dalian 大连市 | |
|---|---|
Saat yönünde yukarıdan: Xinghai Meydanı, Dalian Yamato Oteli, Olympia 66'nın hava görünümü, Doğu Limanı manzarası, Bangchuidao plajı | |
Takma ad: 大连 | |
.png) Liaoning'deki Dalian Şehri yargı yetkisinin konumu | |
  Dalian Liaoning'deki şehir merkezinin konumu##Çin'deki şehir merkezinin konumu | |
Koordinatlar: 38°54′K 121°36′D / 38.900°K 121.600°D | |
| Ülke |  Çin |
| Eyalet | Liaoning |
| Yerleşim | 1899 |
| – Egemenliğin Japonya'ya devri (Şimonoseki Antlaşması) | 17 Nisan 1895 |
| – Rus işgali – Japon işgali | 3 Mart 1898 – 2 Ocak 1905 1905 – 15 Ağustos 1945 |
| – Egemenliğin Çin'e devredilmesi | 16 Nisan 1955 |
| Belediye | Xigang Bölgesi |
| Alt idari birimler | 7 bölge, 2 ilçe seviyesi şehir, 1 ilçe |
| İdare | |
| • Tür | Eyalet altı şehir |
| • Organ | Dalian Belediyesi Halk Kongresi |
| • Çin Komünist Partisi Sekreteri | Tang Jun |
| • Dalian Belediyesi Halk Kongresi Başkanı | Xiao Shengfeng |
| • Belediye Başkanı | Chen Shaowang |
| Yüzölçümü | |
| • Kara | 12.573,85 km² (485.479 mil²) |
| Rakım | 29 m |
| Nüfus (2020)[1] | |
| • İl düzeyi & Eyalet altı şehir | 7.450,785 |
| • Kent | 3.578,000 |
| • Kent yoğunluğu | 5.766,2/km² (149.340/mil²) |
| • Metropol | 5,106,719 |
| • Metropol yoğunluğu | 3.169,2/km² (82.080/mil²) |
| Zaman dilimi | UTC+08.00 (UTC+08.00 ÇSZD) |
| Posta kodu | 116000 |
| Alan kodu | 0411 |
| ISO 3166 kodu | CN-LN-02 |
| Plaka kodu | Çince: 辽B |
Resmî site dl.gov.cn | |
Dalian veya Dalien (Çince: 大连), Çin'in kuzeydoğusunda, Liaoning eyaletinde bulunan bir şehir.[2] Doğusunda Sarıdeniz, batı ve güneyinde Bohai Denizi bulunur. Şehrin ana sektörleri tarım, sanayi, bilgisayar, turizm ve finanstır. Şehir 2006 yılında China Daily tarafından Çin'in en yaşanılır kenti seçilmiştir. Şehrin futbol kulübü Dalian Shide FC'dir.
2020 sayımına göre toplam nüfusu 7.450.785 kişi olup, bunlardan 5.106.719'u henüz kentselleşmemiş olan Pulandian Bölgesi'nden oluşan 7 kentsel ilçeden 6'sını kapsayan yerleşik (veya metropol) alanda yaşamaktadır.
Günümüzde Dalian, Doğu Asya için bir finans, nakliye ve lojistik merkezidir. Şehrin limanları için yabancı güçler tarafından kullanılmasının önemli bir geçmişi vardır. Dalian daha önce "Dalniy"[3] (Rusça: Дальний; Dal'nii), "Dairen" (Japonca: 大連) ve "Lüda" veya "Luta" (Çince: 旅大; pinyin: Lǚdà) olarak biliniyordu. Şehir eskiden daha çok "Port Arthur" ve "Ryojun" (Japonca: 旅順) olarak biliniyordu; orijinal Port Arthur ise şu anda şehrin Lüshunkou bölgesidir.
2016 yılında Dalian, Küresel Finans Merkezleri Endeksi'nde 48. sırada yer aldı.[4] 2012 yılında Dalian, Küresel Şehir Rekabetçiliği Endeksi'nde 82. sıradaydı.[5] 2006 yılında Dalian, China Daily tarafından Çin'in en yaşanabilir şehri seçildi.[6] Küreselleşme ve Dünya Şehirleri Araştırma Ağı'na göre artık bir "Beta - Küresel Şehir'dir".[7] Yoğun liman trafiği Dalian'ı Büyük Liman Metropolü yapmıştır.[8]
Dalian, Nature Index tarafından takip edilen bilimsel araştırmalara göre dünyanın en iyi 40 bilim şehrinden biri olup, 2023 yılında küresel olarak 49. sıradaydı.[9] Şehir'de Çin'in Proje 211'deki prestijli üniversitelerinin üyeleri olan Dalian Teknoloji Üniversitesi ve Dalian Denizcilik Üniversitesi ile Çin Bilimler Akademisi'nin Dalian Kimyasal Fizik Enstitüsü gibi birkaç büyük üniversite vardır.
- ^ "China: Liáoníng (Prefectures, Cities, Districts and Counties)- Population Statistics, Charts and Map". 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.
- ^ "Old photos of "Dalniy"". 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2015.
- ^ "The Global Financial Centres Index 19". Long Finance. Mart 2016. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2016.
- ^ "The Global City Competitiveness Index" (PDF). Managementthinking.eiu.com. 12 Mart 2012. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2015.
- ^ Jing, Fu (3 January 2006). "Beijing drops out of top 10 'best city' list". China Daily. 20 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ "The World According to GaWC 2020". GaWC - Research Network. Globalization and World Cities. 24 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2020.
- ^ Roberts, Toby; Williams, Ian; Preston, John (2021). "The Southampton system: A new universal standard approach for port-city classification". Maritime Policy & Management. 48 (4). ss. 530-542. doi:10.1080/03088839.2020.1802785. 11 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2024.
- ^ "Leading 200 science cities 2023| | Supplements | Nature Index". www.nature.com. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024.