Epilepsi | |
---|---|
Diğer adlar | Sara, nöbet bozukluğu, peri hastalığı, tutarık |
![]() | |
Kişinin epileptik dalgalanmalarını gösteren bir elektroensefalografi (EEG) kaydı. | |
Uzmanlık | Sinirbilim |
Süre | Uzun süreli[1] |
Nedenleri | Bilinmeyen, beyin hasarı, felç, beyin tümörleri, beyin iltihapları, doğum kusurları[1] |
Tanı | Elektroensefalografi, diğer olası sebepler[2] |
Ayırıcı tanı | Baygınlık, alkol yoksunluğu, elektrolit dengesizlikleri[2] |
Tedavi | İlaç, ameliyat, sinir değişimi, diyet |
Prognoz | %70 oranında kontrol altına alınabilir |
Sıklık | 50 milyon+[1] |
Ölüm | 140.000 (2021) |
Epilepsi ya da sara, beyin içinde bulunan sinir hücrelerinin olağan dışı bir elektro-kimyasal boşalma yapması sonucu ortaya çıkan sinirsel bozukluktur. Beynin normal faaliyetlerini sürdürmesini sağlayan elektriğin, aşırı ve kontrolsüz yayılımı sonucu oluşur. Sıklıkla geçici bilinç kaybına neden olur.[3] Epilepsi nöbetleri farklı şekillerde ortaya çıkar. Bazı nöbetlerden önce korku hissi gibi olağan dışı algılamalar ortaya çıkarken, bazı nöbetlerde kişinin ağzı köpürebilir veya kişi yere düşebilir. Bu da kemik kırılması dâhil bazı fiziksel yaralanmalara sebep olabilir.
Epilepsinin sebep olduğu sorunlar genellikle engellenebilmektedir. Nöbetlerin yüzde 70'i ilaç tedavisi ile kontrol altına alınmaktadır. Ameliyat, nörostimülasyon ve diyetler ise diğer tedavi yöntemleri arasında yer almaktadır.
Dünya'da 50 milyondan fazla insanın epilepsi hastası olduğu düşünülmektedir. Hastalıkların yüzde 80'i gelişmekte olan ülkelerde meydana gelmiştir.[1] 2021 yılında gerçekleşen 140.000 ölümün sorumlusu olarak kabul edilmiştir.[4] Dünya'nın birçok yerinde epilepsi hastalarının araç kullanmaları kısıtlanmıştır ya da belirli bir süre boyunca nöbet geçirmemiş olmalarına kadar kullanmalarına izin verilmemektedir.