Esseniler

Esseniler (İbranice: אִסִּיִים, İsiyim; Yunanca: Ἐσσηνοί Essenoi, Ἐσσαῖοι Essaioi ya da Ὀσσαῖοι Ossaioi), MÖ 2. asırdan MS 1. asra kadar olan dönemde gelişmiş olan ve Yahudiliğin İkinci Tapınak Dönemi'ne denk gelen bir mezheptir. Bazı uzmanlar bu mezhebin Sadok rahiplerinden geldiğini savunmaktadır.^[1] Essenilerin sayıları Ferisilerden ve Saddukilerden azdı. Esseniler diğer mezhep mensuplarının yaşadığı kentlerde yaşıyor olmakla birlikte münzevi bir topluluktu. Bazı gruplar kendilerini riyazete, gönüllü fakirliğe, günlük gusle adamıştı. Bu gruplara toplu hâlde, uzmanlar tarafından "Esseniler" denmektedir. Josephus, eserlerinde Essenilerin kalabalık sayılarda gruplardan oluştuklarını ve Roma'nın Yahudiye eyaletinde binlercesinin ikamet ettiğini dile getirmektedir.

Ölü Deniz Yazmaları denilen el yazması topluluğunun bulunması ile birlikte Essenilerin daha çok tanınan bir gruba dönüşmeleri gerçekleşti. Bu yazmaların içinde MÖ 300 kadar eskiden 1946'ya kadar dokunulmadan kalmış Tanah kısımları korunmuş halde bulunmuştur. Bazı uzmanlar Essenilerin, Ölü Deniz Yazmalarını kaleme aldığını savunmaktadırlar.^[2] Rachel Elior ise Essenilerin varlığından kuşku duyduğunu dile getirmektedir.^[3][4][5]

Esseniler hakkındaki en eski kayıt Yaşlı Plinius (ö. yakl. MS 79) tarafından, Doğa Tarihi kitabında yazılıdır.^[6] Plinius, Essenilerin evlenmediğini, para kullanmadıklarını ve binlerce kuşaktır var olduklarını yazmaktadır. Filon'un aksine Esseniler için İsrail yurdundan başka coğrafi bir mekanı anmayan Yaşlı Plinius, Essenilerin mekanı olarak, tam da Ölü Deniz Yazmaları'nın bulunduğu Kumran^[7] yakınında yer alan Eyn Gedi'yi yazmaktadır.

Plinius'tan birkaç sene sonra Josephus, Yahudilerin Savaşı’nda Essenilerden bahsetmektedir (yakl. MS 75).^[8] Yahudi Kadim Tarihi eserinde daha kısa bir özetle Essenilerden bahseder (yakl. MS 97). Josephus, Essenilerin dönemin İsrailoğullarının tabi olduğu üç mezhepten birisi olduğunu dile getirmektedir (diğer ikisi Ferisiler ve Saddukilerdir). Josephus, dindarlık, ruhbanlık, kişisel mülk ve para sahibi olmama, cemaat halinde yaşama inancı ve Şabat gününün kurallarına sıkı sıkıya uyma özellklerini saymaktadır. Ayrıca belirttiğine göre, Esseniler her sabah bir çeşit gusûl alırlar, yemeklerini birlikte yemeden önce dua ederler, kendilerini hayır faaliyetlerine adamışlardır, öfke göstermeleri yasaktır, bilginlerin eserlerini çalışırlar, sır tutarlar ve yazılarında adları geçen meleklerin isimlerini anma konusunda dikkatlidirler.

1. ^ F.F. Bruce; Second Thoughts on the Dead Sea Scrolls 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Paternoster Press; 1956
2. ^ Hillel Newman; Proximity to Power and Jewish Sectarian Groups of the Ancient Period 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Brill; ISBN 90-04-14699-7
3. ^ Ofri Ilani; "Scholar: The Essenes, Dead Sea Scroll 'Authors,' Never Existed 6 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."; 13.03.2009; Haaretz. Erişim Tarihi=22.01.2017
4. ^ Tim McGirk; "Scholar Claims Dead Sea Scrolls 'Authors' Never Existed"; 16.03.2009; Time. Erişim Tarihi=22.01.2017
5. ^ Jim West; "Rachel Elior Responds to Her Critics"; 15.03.2009. Erişim Tarihi=22.01.2017
6. ^ Pliny the Elder; Historia Naturalis. V, s. 70
7. ^ D. Barthélemy, J.T. Milik, Roland de Vaux, G. M. Crowfoot, Harold Plenderleith, G. L. Harding; Discoveries in the Judean Desert, Qumran Cave 1 "Introductory: The Discovery 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (1955, 1997); s. 5 Oxford University Press; ISBN 0-19-826301-5
8. ^ Josephus; The Wars of the Jews; 2.8.2 27 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.