Feminizmin tarihi

Feminizm tarihi, kadınlara eşit hakların sağlanmasını, kadınların erkek egemen tahakkümden özgürleşmesini amaçlayan hareketlerin ve ideolojilerin kronolojik veya tematik anlatılarını içerir. Modern feminist hareketin dört ana dalga etrafında şekillendiği kabul edilir. Feminist teori, kadınların deneyimlerinin farklı toplumsal sistemler (örneğin sınıf, ırk ve cinsiyet) tarafından nasıl şekillendirildiğini anlamaya çalışır. Kesişimsellik (intersectionality) kavramı, Kimberlé Crenshaw tarafından ortaya atılmış^[1] ve feminist düşünceye derinlemesine bir katkı yapmıştır. Bu kavram, bireylerin maruz kaldığı ayrımcılık biçimlerinin (örneğin, ırkçılık ve cinsiyetçilik) birbirinden bağımsız değil, kesişen yapılar olduğunu açıklar. Feminist teorisyenler, kadınların eşitsizlikleri çoklu baskı biçimlerinde deneyimlediklerini ve bu baskıların ayrıntılı olarak ele alınması gerektiğini vurgular.^[2] Bazı tarihçiler "feminist" terimini modern feminist hareket ve onun devamıyla sınırlandırır ve daha önceki hareketleri tanımlamak için "protofeminist" etiketini kullanır.

Modern Batı feminist tarihi, alışılmış analizde, her biri önceki ilerlemeye dayalı olarak biraz farklı amaçları olan dört zaman dilimine veya "dalgalara" bölünmüştür:^[3][4]

• 19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başlarındaki birinci dalga feminizm, kadınların oy hakkı başta olmak üzere yasal eşitsizlikleri tersine çevirmeye odaklandı.
• İkinci dalga feminizm (1960'lar-1980'ler) tartışmayı kültürel eşitsizlikleri, cinsiyet normlarını ve kadınların toplumdaki rolünü içerecek şekilde genişletti.
• Üçüncü dalga feminizmi (1990'lar-2000'ler), üçüncü dalgacılar tarafından ikinci dalganın hem bir devamı hem de algılanan başarısızlıklarına bir yanıt olarak değerlendirilen çeşitli tür feminist faaliyetlerin dahil olduğu dalgadır.^[5]
• Dördüncü dalga feminizm (2010'ların başından günümüze) üçüncü dalganın kesişimselliğe odaklanmasını genişleterek beden pozitifliğini , trans kapsayıcılığını "tecavüz kültürü hakkında" açık bir söylemi vurgular.^[6]

"Dalgalar" inşası feminizmin tarihini tanımlamak için yaygın olarak kullanılmış olsa da, kavram aynı zamanda Beyaz olmayan feministler tarafından birkaç ünlü şahsiyete, beyaz burjuva kadınının bakış açısına ve popüler olaylara odaklanmayı seçerek "dalgalar" arasındaki tarihi görmezden geldiği ve sildiği için ve "ırkçı" ve "sömürgeci" olduğu düşünüldüğü için eleştirildi.^{[7][8][9][10][11]}

1. ^ Truth, S. (2020). Ain't IA Woman?. Penguin UK.
2. ^ Crenshaw, Kimberlé, Neil Gotanda, Gary Peller and Kendall Thomas. 1995. “Introduction.” In Critical Race Theory, ed., Kimberle Crenshaw, et al. New York: The New Press, xiii-xxxii.Davis, Angela. 1983. Women, Race and Class. New York: Random House.
3. ^ "wave (definition)", The dictionary of feminist theory, Columbus: Ohio State University Press, 1990, s. 251, ISBN 9780814205075  Birden fazla editör-name-list parameters kullanıldı (yardım); r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
4. ^ Rebecca (January 1992). "Becoming the Third Wave". Ms. New York: Liberty Media for Women. ss. 39-41. 
5. ^ Krolokke, Charlotte and Anne Scott Sorensen, "From Suffragettes to Grrls" in Gender Communication Theories and Analyses: From Silence to Performance (Sage, 2005).
6. ^ Munro, E. (2013). Feminism: A fourth wave?. Political insight, 4(2), 22-25.
7. ^ Seung-Kyung, Kim, (Ed.) (2010). Feminism in "Waves": Useful Metaphor or Not?. 3rd. New York: Routledge. ss. 49-55.  r eksik |soyadı1= (yardım)
8. ^ "De las huelgas de mujeres a un nuevo movimiento de clase: la tercera ola feminista" (İspanyolca). 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2019. 
9. ^ "Arde Feministlán: Una entrevista a Dahlia de la Cerda". Liberoamérica (İspanyolca). 31 Ocak 2018. 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2019. 
10. ^ "Das Greves de Mulheres para um Novo Movimento de Classe: A Terceira Onda Feminista". Desacato (Portekizce). 4 Şubat 2019. 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2019. 
11. ^ "Sobre el feminismo y sus corrientes". Grazia (İspanyolca). 11 Ocak 2017. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2019.