Galyum

Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir. Kaynak ara: "Galyum" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (Ocak 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Galyum, ₃₁Ga

%99,999 saflıktaki galyum kristalleri
Görünüş	gümüşî mavi
Standart atom ağırlığı Ar, std(Ga)	69,723(1)
Periyodik tablodaki yeri
Hidrojen Helyum Lityum Berilyum Bor Karbon Azot Oksijen Flor Neon Sodyum Magnezyum Alüminyum Silisyum Fosfor Kükürt Klor Argon Potasyum Kalsiyum Skandiyum Titanyum Vanadyum Krom Manganez Demir Kobalt Nikel Bakır Çinko Galyum Germanyum Arsenik Selenyum Brom Kripton Rubidyum Stronsiyum İtriyum Zirkonyum Niyobyum Molibden Teknesyum Rutenyum Rodyum Paladyum Gümüş Kadmiyum İndiyum Kalay Antimon Tellür İyot Ksenon Sezyum Baryum Lantan Seryum Praseodim Neodimyum Prometyum Samaryum Evropiyum Gadolinyum Terbiyum Disprozyum Holmiyum Erbiyum Tulyum İterbiyum Lutesyum Hafniyum Tantal Tungsten Renyum Osmiyum İridyum Platin Altın Cıva Talyum Kurşun Bizmut Polonyum Astatin Radon Fransiyum Radyum Aktinyum Toryum Protaktinyum Uranyum Neptünyum Plütonyum Amerikyum Küriyum Berkelyum Kaliforniyum Aynştaynyum Fermiyum Mendelevyum Nobelyum Lavrensiyum Rutherfordiyum Dubniyum Seaborgiyum Bohriyum Hassiyum Meitneriyum Darmstadtiyum Röntgenyum Kopernikyum Nihoniyum Flerovyum Moskovyum Livermoryum Tennesin Oganesson Al ↑ Ga ↓ İn çinko ← galyum → germanyum
Atom numarası (Z)	31
Grup	13. grup (bor grubu)
Periyot	4. periyot
Blok	p bloku
Elektron dizilimi	[Ar] 3d10 4s2 4p1
Kabuk başına elektron	2, 8, 18, 3
Fiziksel özellikler
Faz (SSB'de)	Katı
Erime noktası	302,9146 K ​(29,7646 °C, ​85,5763 °F)
Kaynama noktası	2673 K (2400 °C; 4352 °F)[1]
Yoğunluk (SSB'de)	5,91 g/L
sıvıyken (en'de)	6,095 g/cm3
Erime entalpisi	5,59 kJ/mol
Buharlaşma entalpisi	256 kJ/mol[1]
Molar ısı kapasitesi	25,86 J/(mol·K)
Buhar basıncı P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k T (K) 1310 1448 1620 1838 2125 2518
Atom özellikleri
Yükseltgenme durumları	-5, -4, -3,[2] -2, -1, +1, +2, +3[3] (amfoter oksit)
Elektronegatiflik	Pauling ölçeği: 1,81
İyonlaşma enerjileri	1.: 578,8 kJ/mol 2.: 1979,3 kJ/mol 3.: 2963 kJ/mol (daha fazla)
Atom yarıçapı	Deneysel: 135 pm
Kovalent yarıçapı	122±3 pm
Van der Waals yarıçapı	187 pm
Elementin spektrum çizgileri
Diğer özellikleri
Kristal yapı	​Ortorombik
Ses hızı çubukta	2740 m/s (20 °C'de)
Isı iletkenliği	40,6 W/(m·K)
Isı geçirgenliği	18 mm2/s (300 K'de)
Elektrik direnci	270 Ω·m (20 °C'de)
Manyetik düzen	Diyamanyetik
Manyetik alınganlık	-21,6×10-6 cm3/mol (290 K'de)[4]
Young modülü	9,8 GPa
Poisson oranı	0,47
Mohs sertliği	1,5
Brinell sertliği	56,8-68,7 MPa
CAS Numarası	7440-55-3
Tarihi
Adını aldığı	Latincede Fransa anlamına gelen Gallia
Öngörü	Dmitri Mendeleyev (1871)
Keşif ve ilk izolasyon	Lecoq de Boisbaudran (1875)
Ana izotopları
İzotop Bolluk Yarı ömür (t1/2) Bozunma türü Ürün 66Ga yap 9,5 sa β+ 66Zn 67Ga yap 3,3 g ε 67Zn 68Ga yap 1,2 sa β+ 68Zn 69Ga %60,11 kararlı 70Ga yap 21 dk β- 70Ge ε 70Zn 71Ga 39.89% kararlı 72Ga yap 14,1 sa β- 72Ge 73Ga yap 4,9 sa β- 73Ge

Galyum, kimyasal sembolü Ga, atom numarası 31 olan kimyasal elementtir. Oda sıcaklığında katı halde bulunur, yine oda sıcaklığında insan ile temasında erir. Boksit ve çinkonun saflaştırılması sırasında alüminyumla beraber elde edilir. En çok kullanılan bileşikleri galyum nitrit ve galyum arseniktir. Yarı iletkenlerin yapımında ve kızılötesi alıcılarında kullanılır.

1. ^ ^{a b} Zhang Y; Evans JRG; Zhang S (2011). "Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks". J. Chem. Eng. Data (İngilizce). 56 (2): 328-337. doi:10.1021/je1011086. 10 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021. 
2. ^ Ga(-3) has been observed in LaGa, see Dürr, Ines; Bauer, Britta; Röhr, Caroline (2011). "Lanthan-Triel/Tetrel-ide La(Al,Ga)_x(Si,Ge)_1-x. Experimentelle und theoretische Studien zur Stabilität intermetallischer 1:1-Phasen" (PDF). Z. Naturforsch. 66b: 1107–1121. 
3. ^ Hofmann, Patrick (1997). Colture. Ein Programm zur interaktiven Visualisierung von Festkörperstrukturen sowie Synthese, Struktur und Eigenschaften von binären und ternären Alkali- und Erdalkalimetallgalliden (PDF) (Almanca). PhD Thesis, ETH Zurich. s. 72. doi:10.3929/ethz-a-001859893. ISBN 978-3728125972. 
4. ^ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics (İngilizce). Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. ss. E110. ISBN 0-8493-0464-4.