Helen

Helen (Grekçe: Ἑλένη, Latin alfabesi ile: Helénē) veya Truvalı Helen,^[1][2] Argoslu Helen, Spartalı Helen^[3] ya da Latincede Helena^[4]; Yunan mitolojisine göre dünyanın en güzel kadınıdır. Zeus ile Leda veya Nemesis’in kızı olduğuna inanılan bu kadın; Klitemnestra, Kastor, Polluks, Philonoe, Foibe ve Timandra’nın da kardeşidir. Spartalı Menelaos ile evlenmiştir ve inanışa göre Hermione ile Nikostratus adında çocukları vardır.^[4] Troylu Paris tarafından kaçırılması, Truva Savaşı’nın en ciddi nedenidir.

Kabul edilen biyografik özellikleri; Aristofanes, Cicero, Euripides ve Homeros (hem İlyada hem de Odisseia’da) gibi klasik yazarlardan edinilmiştir. Vergilius’un Aeneis’inin ikinci kitabında hikâyesinden tekrar bahsedilir. Gençliğinde Theseus tarafından kaçırılmıştır. Helen ile evlenmek üzere rekabet eden taliplerinden Menelaos galip gelmiştir. Tüm talipleri, Tindareos Yemini adı verilen bir yemin ederek Helen'in kaçırılması durumunda galip gelen kişiye askeri anlamda yardım edecekleri sözünü vermişlerdir. Bu yemin, Truva Savaşı'nı süratlendirmiştir. Menelaos ile henüz gençken evlenmiştir ve Paris ile yola çıkışlarının bir kaçırılma ya da kaçma olduğu tartışmalıdır.

Troy'da bulunan zamanlarında Helen ile ilgili efsaneler çelişkilidir: Homeros, hem seçiminden pişmanlık duyduğunu hem de halk üzerindeki imajını sinsice düzeltmeye çalıştığını söyleyerek onu, kararsız olarak tanımlamıştır. Diğer görüşlere göre hain Helen, Baküs’e ait geleneklerle hareket etmiş ve neden olduğu kıyımlardan mutluluk duymuştur. Efsanenin bazı yorumlarında Helen, Troy'a gitmemiş ve Mısır’da savaşın bitmesini beklemiştir.^[5] Sonuç olarak Paris, savaş esnasında öldürülmüştür ve Homeros'a göre Helen, Menelaos ile tekrar bir araya gelirken diğer versiyonlarda ise Olimpos'a yükselmiştir. Helenik Lakonya, Sparta ve Menelaos ile bir türbe paylaştığı Terapne’de Helen ile ilişkili bir tarikat ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda Attika ve Rodos’ta da ibadet edilmiştir.

Güzelliği, artistlerin onu resmetmesi üzerine ilham olmuştur ve sıklıkla ideal insan güzelliği olarak görülmüştür. Helen tasvirleri, MÖ 7. yüzyıldan itibaren görülmeye başlanmıştır. Paris tarafından kaçırılması —veya Paris ile kaçması—, klasik Yunanistan'da popüler bir motif haline gelmiştir. Bu olay, Orta Çağ'daki çizimlerde bir baştan çıkarma olarak görülse de Rönesans resimlerinde ise genellikle Paris'in “tecavüzü” olarak tasvir edilmiştir. Christopher Marlowe’un Doktor Faustus (1604) adlı trajedisinde şu cümleler sıklıkla alıntılanmıştır: “Bin gemiyi denize indiren yüz bu muydu / Ve İlyum’un çatısız kulelerini yakan?”

1. ^ Byron, George Gordon Byron Baron (1837). The Complete Works of Lord Byron (İngilizce). Baudry's european library. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021. 
2. ^ "Book sources - Wikipedia". en.wikipedia.org (İngilizce). 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024. 
3. ^ Benjamin, Samuel Greene Wheeler (1880). Troy: Its Legend, History and Literature (İngilizce). C. Scribner's sons. 
4. ^ ^{a b} Smith, William, ed. (1870). A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. Vol. 2. Boston: Little, Brown, and Company. p. 370. ark:/13960/t9f47mp93. 
5. ^ Way, Authur (1930). Euripides. Vol. 1. Londo & New York: William Heinemann, G. P. Putnam's Sons. p. 463. ark:/13960/t2v41093b.