II. Nikolay | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() II. Nikolay (1909) | |||||
Rusya imparatoru | |||||
Hüküm süresi | 1 Kasım 1894 - 15 Mart 1917 | ||||
Taç giymesi | 26 Mayıs 1896 | ||||
Önce gelen | III. Aleksandr | ||||
Sonra gelen | Monarşi kaldırıldı De facto : Georgi Lvov (Geçici Hükûmet Başkanı) | ||||
Veliaht(lar) | Nikolay Aleksandroviç Romanov (Kardeşi) Aleksey Nikolayeviç Romanov (Oğlu) | ||||
Doğum | 18 Mayıs 1868 Tsarskoye Selo, Rus İmparatorluğu | ||||
Ölüm | 17 Temmuz 1918 (50 yaşında) Yekaterinburg, Rusya SFSC | ||||
Defin | 17 Temmuz 1998 St. Peter ve Paul Katedrali, Sankt-Peterburg, Rusya SFSC | ||||
Eş(ler)i | Aleksandra Fyodorovna | ||||
Çocuk(lar)ı | Olga Tatyana Mariya Anastasya Aleksey | ||||
| |||||
Hanedan | Romanov Hanedanı | ||||
Babası | III. Aleksandr | ||||
Annesi | Maria Fyodorovna | ||||
Dini | Ortodoks | ||||
İmza | ![]() |
II. Nikolay ya da Nikolay Aleksandroviç Romanov (Rusça: Никола́й II, Никола́й Алекса́ндрович Рома́нов, 18 Mayıs 1868 - 17 Temmuz 1918, Yekaterinburg[1]), Romanov hanedanına mensup tüm Rusya imparatoru, Polonya çarı ve Finlandiya büyük prensi (1 Kasım 1894-15 Mart 1917), Albay (1892); buna ek olarak, İngiliz Filo Amirali (10 Haziran 1908[2][3]) ve İngiliz Ordusu Saha Mareşali (31 Aralık 1915) idi. Saltanatı sırasında Rus İmparatorluğu, dünyanın önde gelen büyük güçlerinden biriydi ancak ekonomik ve askeri çöküşe geçti. Sovyet tarihçiler tarafından verdiği kararlar sebebiyle askeri yenilgilere ve milyonlarca insanın ölümüne yol açan zayıf ve beceriksiz bir lider olduğu ifade edildi. Batılı tarihçiler ise genel anlamda II. Nikolay'ı Sovyet sistemiyle eşdeğer gördü. Aleksey Tolstoy "Çar'ın rejimi hakkında birçok kötü şey vardı, ama otokrasiyi miras aldı, eylemleri şimdi perspektifte ve Sovyetler tarafından işlenen korkunç suçlarla karşılaştırıldığında görülüyor." ifadelerini kullandı.[4]
İmparator olarak Nikolay, üst düzey yardımcılar Sergey Vitte ve Pyotr Stolypin tarafından teşvik edilen ekonomik ve politik reformlara sınırlı destek verdi, ancak güçlü aristokrat muhalefet bunların tamamen etkili olmasını engelledi. Dış kredilere ve Fransa ile yakın ilişkilere dayanan modernleşmeyi destekledi, ancak yeni parlamentoya (Duma) büyük roller vermeye direndi. Hodınka izdihamı, anti-semitik katliamlar, Kanlı Pazar, 1905 Rus Devrimi'nin şiddetli baskıları, siyasi muhaliflerin baskısı ve Rus-Japon Savaşı'ndaki (1904-1905) yenilgi için algılanan sorumluluk nedeniyle eleştirildi. Rus Baltık Filosu'nun Tsushima Muharebesi'nde imha edildiği; Mançurya ve Kore üzerindeki Rus etkisinin kaybı ve Sahalin Adası'nın güneyinin Japon ilhakı bunlara örnektir.
Nikolay, Almanya'nın Ortadoğu'da nüfuz kazanma girişimlerine karşı koymak üzere tasarlanmış 1907 Britanya-Rusya Antantı imzaladı; Rusya ve Britanya İmparatorluğu arasındaki Büyük Oyunu sona erdirdi. Sırbistan'ı destekledi ve 30 Temmuz 1914'te Rus Ordusu'nun seferberliğini onayladı. Buna karşılık, Almanya 1 Ağustos 1914'te Rusya'ya ve müttefiki Fransa'ya 3 Ağustos 1914'te[5] savaş ilan etti. Aristokrasi, aşağılanmış köylü rahip Grigori Rasputin'in Çar üzerindeki güçlü etkisinden endişe duyuyordu. Ciddi askeri kayıplar, cephede ve Rusya'da moralin çökmesine yol açtı ve 1917 Şubat Devrimi'nde Romanov Hanedanı'nın tahttan indirilmesine neden oldu. Nikolay kendisi ve oğlu adına tahttan feragat etti. Ardından kendisi ve ailesi Çarskoye Selo'daki Aleksandr Sarayı'nda ev hapsinde kaldı.1917 yazında Geçici Hükûmetin kararı ile Tobolsk'ta ailesi ve yakınları ile sürgüne gönderildi ve ertesi yıl 16/17 Temmuz 1918 gecesi, eşi, çocukları, aile hekimi, uşakları ve aşçısıyla birlikte Bolşevikler tarafından kurşuna dizilerek idam edildi.
1981'de Nikolay, karısı ve çocukları, New York'ta bulunan Rusya dışındaki Rus Ortodoks Kilisesi tarafından şehit olarak kabul edildi.[6] Mezar yerleri 1979'da keşfedildi, ancak 1989'a kadar kabul edilmedi. Komünizmin çöküşünden sonra, ailenin kalıntıları çıkarıldı, DNA analizi ile tanımlandı ve 17 Temmuz 1998'de St.Petersburg'daki ayrıntılı bir devlet ve kilise törenine yeniden defnedildiler. 20 Ağustos 2000 yılında şehit olarak kabul görüldü ve Rus Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edildi.[7][8]