Kaleci (futbol)

Kaleci (genellikle İngilizcesi goalkeeper'dan GK olarak veya Türkçe KL olarak kısaltılır), futbolda yer alan bir pozisyondur. Spordaki en özelleştirilmiş mevkiidir.^[1] Kalecinin asıl görevi rakip takımın gol atmasını (topun kale çizgisini geçmesi) engellemektir. Bu, kalecinin topu yakalamak veya kale çizgisinden daha uzağa yönlendirmek için topun yörüngesine doğru hareket etmesiyle gerçekleştirilir. Ceza sahası içinde kalecilerin ellerini kullanmalarına izin verilir, bu da onlara (taç atışı dışında) sahada topu elle kontrol etme hakkını verir. Kaleci, takım arkadaşlarından ve rakipten farklı renkte bir forma giymektedir.

Geri pas kuralı, çoğu durumda takım arkadaşlarının kalecilere geri verdiği pasların kullanılmasına izin vermeyen bir kuraldır. Kaleciler genellikle kale vuruşu yaparlar ve ayrıca köşe vuruşu, direkt ve endirekt serbest vuruş ve markajlarda defans oyuncularına komut verirler. Kaleciler, sahanın tamamını sınırsız bir şekilde görebildikleri için saha stratejisini yönlendirmede önemli bir rol oynarlar ve oyunculara oyun geliştirme konusunda benzersiz bir bakış açısı kazandırırlar.

Kaleci bir takımın tek zorunlu pozisyonudur. Sakatlanmaları veya oyundan atılmaları durumunda, yerlerine başka bir kaleci geçmelidir. Oyundan atılma durumunda, bir takım genellikle (ancak zorunlu değildir) bir oyuncusunun yerine yedek kalecisini oyuna sokar ve maçı eksik oyuncuyla oynama devam eder. Bir takımın yedek kalecisi yoksa veya maç için izin verilen oyuncu değişiklik hakkının tamamı zaten kullanılmışsa, sahadaki bir oyuncu kaleye geçmek zorundadır.

Pozisyon, oyunculardan farklı beceriler gerektirdiğinden, kaleciler takım arkadaşlarından ayrı antrenman yapar ve genellikle oyunlarını geliştirmek için bir kaleci antrenörüyle birlikte çalışırlar.^[2] Oyuncuların bir maçta 90 dakikaya kadar oynayabilmeleri için genellikle iyi bir kardiyovasküler formda olmaları gerekirken, bir kalecinin hızlı hareket edebilmesi ve küçük patlamalar için hızlı ayaklara sahip olması gerekir. Maç sırasında kaleciler, takım arkadaşları topu sahanın dışına çıkarıncaya kadar genellikle kısa aralıklarla çok fazla hareket edebilirler. Antrenman sırasında kaleciler ağırlıklı olarak ayak hareketlerine ve kurtarış yapıldıktan sonra hızla ayağa kalkabilmeye odaklanırlar. Bir kalecinin bir sonraki şut geldiğinde tepki verip kurtarış yapabilmesi için ayaklarının omuz genişliğinde açık ve parmak uçlarında hazır olması önemlidir. Bu şekilde gelen şuta hızlıca tepki verebilir ve kurtarış yapabilir.^[3]

Tüm oyuncularda olduğu gibi, kaleciler de herhangi bir takım numarasını giyebilirler, ancak 1 numaralı forma neredeyse her zaman takımın ilk tercih ettiği kaleciye ayrılmıştır.^[4]

1. ^ Quinn, Michael; Hirst, Rebecca J.; McGovern, David P. (2023). "Distinct profiles of multisensory processing between professional goalkeepers and outfield football players". Current Biology. 33 (19): R994-R995. Bibcode:2023CBio...33R.994Q. doi:10.1016/j.cub.2023.08.050 . PMID 37816326. 
2. ^ "The Evolution of the Goalkeeper: What Makes the Perfect Modern-Day No. 1?". Bleacher Report. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2024. 
3. ^ Rebelo-Goncalves, Ricardo (September 2016). "Assessment of technical skills in young soccer goalkeepers: reliability and validity of two goalkeeper-specific tests". Gale Academic. 15 (3): 516-523. PMC 4974865 $2. PMID 27803631. 
4. ^ Khalil Garriot (21 Haziran 2014). "Mystery solved: Why do the best football players wear No. 10?". Yahoo!. 6 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015. ^{[ölü/kırık bağlantı]}