Klima

Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın. Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. Maddeyi geliştirerek ya da konuyla ilgili tartışmaya katılarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir. Kaynak ara: "Klima" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (Temmuz 2022) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Klima, elektrikli klima veya pasif soğutma ve havalandırmalı soğutma dahil olmak üzere çeşitli yöntemlerin kullanımıyla daha konforlu bir iç ortam elde etmek için kapalı bir alandaki havanın ısı ve nem miktarının kontrol edilmesi işlemidir. Klima, bir ortamın sıcaklık, nem ve hava kalitesini kontrol eden ve istenilen iklim koşullarını sağlayan sistem ve teknikler ailesinin bir üyesidir.

Genellikle buhar sıkıştırmalı soğutma kullanan klimaların boyutları; araçlarda veya tek kişilik odalarda kullanılan küçük ünitelerden, büyük binalarda kullanılan devasa ünitelere kadar değişebilmektedir.^[1][2] Soğutma kadar ısıtma için de kullanılabilen ısı pompaları çok soğuk iklimlerde giderek daha da yaygınlaşmaktadır. IEA'ya göre, 2018 yılı itibarıyla 1,6 milyar klima ünitesi kurulmuş olup, bu sayının 2050 yılına kadar 5,6 milyara ulaşması beklenmektedir.^[3]

Birleşmiş Milletler; seçici gölgeleme, rüzgâr tutucular, daha iyi termal yalıtım ve pasif soğutma da dahil olmak üzere çeşitli teknikleri kullanarak iklim değişikliğini hafifletmek için teknolojinin daha fazla sürdürülebilir hâle getirilmesi çağrısında bulundu. Klimalarda kullanılan R-12 ve R-22 gibi CFC ve HCFC soğutucuların, ozon tabakasına zarar verdiği görülmüş ve bunların yerini alması, ozon tabakasına daha az zarar vermesi için tasarlanan R-410A ve R-404A gibi HFC soğutucuları ise beklenen faydadan ziyade iklim değişikliğini şiddetlendirmiştir.

Her iki sorun da onarımlar sırasında olduğu gibi soğutucu akışkanın atmosfere atılması nedeniyle olur. HFO soğutucu akışkanlar, çoğu yeni ekipmanda olmasa da bazılarında kullanılır, her iki sorunu da ozon hasar potansiyeli (ODP) sıfır ve HFC'lerin üç veya dört hanesine kıyasla tek veya çift hanelerde çok daha düşük küresel ısınma potansiyeli (GWP) ile çözer.

Klimalar; soğutma çevrimi kullanarak bir ortamı ısıdan arındıran (ortam sıcaklığını azaltan), ortamdaki fazla nemi alıp ortama taze hava sağlamak amacıyla tasarlanan cihazlardır. İnsanlar için ideal ortam sıcaklığı, bulunulan ortamdaki sıcaklık ve nem oranına bağlı olarak değişebilmektedir. Bu bağlamda ortamda bulunan aşırı nem, zaman zaman insanları sıcak havadan daha çok rahatsız eden bir durum olarak ortaya çıkabilmektedir. Çünkü ortamdaki nem oranı arttıkça insan vücudunun sıcaklık karşısındaki tepkimesi yavaşlar. Örneğin 40 °C sıcaklık ve %10 nispi neme sahip bir hava 30 °C sıcaklık, %80 nispi neme sahip bir havaya göre daha iyidir. Bu nedenle klimaların yalnızca havayı soğutması yeterli görülmemiş, aynı zamanda ortamdaki nem oranının ayarlanması için de çalışılmıştır. Bu işlemlerin yapılışı "klimalandırma" veya "iklimlendirme" olarak adlandırılabilir. Kullanılan donanım ise "klima" olarak (eng: air conditioner) adlandırılır.

1. ^ "Cooling Tubes". Earthship Biotecture. 27 Mart 2020. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
2. ^ "Earth Tubes: Providing the freshest possible air to your building". Earth Rangers Centre for Sustainable Technology Showcase. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)