Lenfoma

Lenfoma
Bir lenf düğümü nün yerine geçen Foliküler lenfoma
Uzmanlık	Hematoloji ve onkoloji
Belirtiler	Büyümüş lenf düğümleri, ateş, terleme, istenmeyen kilo kaybı, kaşıntı, yorgun hissetmek[1][2]
Risk faktörü	Epstein–Barr virus, Otoimmün rahatsızlıklar, HIV/AIDS, tütün içmek[2][3]
Tanı	Lenf nodu biyopsisi[1][2]
Tedavi	Kemoterapi, radyasyon tedavisi, proton tedavisi, hedefli tedavi, ameliyat[1][2]
Prognoz	Ortalama beş yıllık hayatta kalma 85% (USA)[4]
Sıklık	4.9 milyon (2015)[5]
Ölüm	204,700 (2015)[6]

Lenfomalar bağışıklık sisteminin urlarıdır. Lenf düğümlerinde çıkan ve lenfositlerden oluşan urların tümüne lenfoma denir. Son geçen yüzyılda ve günümüzde bağışıklık sistemi üzerine süren çalışmalar bu kötücül urların daha iyi anlaşılmasını sağlamıştır. Lenfomaların yalnızca altında yatan nedenleri ve oluşma süreçleri değil, aynı zamanda sağaltımları konusunda da önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Günümüzde Hodgkin dışı lenfoma olan her hasta için uygun bir sağaltım yöntemi bulunmaktadır.

Bu urlar yukarıda da açıklandığı gibi lenf düğümlerinde çıkmakta ve bu düğümlerin şişmesiyle kendilerini belli etmektedirler. Lenfomalar, lösemi ile yakından ilgilidirler; bir kişide iki durum birlikte de görülebilir ya da öbürü olmadan yalnız biri de olabilir. Lenfomaların çok türü bulunmaktadır ve lösemilerle birlikte tümü kan kanserleri adı altında toplanmaktadır.

1832 yılında Thomas Hodgkin, lenfomanın ilk tanımını yapıp kendi adını verdiği Hodgkin lenfoması hastalığını açıklamıştır. Hodgkin lenfoması dışında da birçok türde lenfoma günümüze değin tanımlandığı için, 1982 yılında yetkeler, lenfomaları Hodgkin lenfoması ve Hodgkin dışı lenfoma olarak ikiye ayırmıştır. Hodgkin dışı lenfoma çatısı altında 16 değişik lenfoma bulunmaktadır. Ancak bu 16 tür lenfoma kendi aralarında da büyük ayrılıklar gösterdiği için, Hodgkin dışı lenfoma tanımı pek doğru bir yaklaşım olmaktan çıkmış, bunun yerine yalnızca genel bir ad niteliğinde kalmıştır.

Lenfomaların kimi türleri süreğen olup, en az belirtiyle ilerleyebilir (örneğin, küçük lenfositik lenfoma) ve yaşam süresinin kısalmasına neden olmaz. Ancak, bu yelpazenin öbür ucunda, çok çabuk gelişen ve hızlı ilerleyen lenfomalar da bulunmaktadır (Burkitt lenfoması). Bundan dolayı, hastalığın patologlarca doğru tanısının konulması çok önemli olup, sağaltım yöntemini ve beklenen gidişi etkilemektedir.

1. ^ ^{a b c} Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; HL2014 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
2. ^ ^{a b c d} Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; NHL2014 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Kam2013 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
4. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; seer isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
5. ^ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (8 Ekim 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545-1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577 $2. PMID 27733282. 
6. ^ GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 Ekim 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459-1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903 $2. PMID 27733281.