Muhammed Ali Cinnah | |
---|---|
Pakistan Genel Valisi | |
Görev süresi 14 Ağustos 1947 - 11 Eylül 1948 | |
Hükümdar | VI. George |
Başbakan | Liyakat Ali Han |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Hace Nazimüddin |
Pakistan Ulusal Meclisi Başkanı | |
Görev süresi 14 Ağustos 1947 - 11 Eylül 1948 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Tamizüddin Han |
Pakistan Kurucu Meclisi Başkanı | |
Görev süresi 14 Ağustos 1947 - 11 Eylül 1948 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Liyakat Ali Han |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 25 Aralık 1876 Karaçi, Britanya Hindistanı (günümüzde Karaçi, Sind, Pakistan) |
Ölüm | 11 Eylül 1948 (71 yaşında) Karaçi, Pakistan |
Defin yeri | Mezar-ı Kaid |
Partisi | Hindistan Ulusal Kongresi (1906-1920) Tüm Hindistan Müslüman Birliği (1913–1947) Müslüman Birliği (1947–1948) |
Evlilik(ler) | Emibai Cinnah (e. 1892; ö. 1893) Meryem Cinnah (m. 1918; ö. 1929) |
Çocuk(lar) | Dina Vadya |
Bitirdiği okul | Lincoln's Inn |
Mesleği | Hukukçu, yargıç, siyasetçi |
Dini | İslam |
İmzası |
Muhammed Ali Cinnah (25 Aralık 1876 - 11 Eylül 1948), Pakistanlı hukukçu, devlet adamı, siyasetçi, Pakistan'ın kurucusu ve ilk genel valisidir. Cinnah, 1913'ten Pakistan'ın kurulduğu 14 Ağustos 1947'ye kadar Tüm Hindistan Müslüman Birliği'nin liderliğini yaptı ve ardından ölümüne kadar Pakistan'ın ilk genel valisi olarak görev yaptı.
Karaçi'deki Wazir Konağı'nda doğan Cinnah, İngiltere'nin başkenti Londra'daki Lincoln's Inn'de avukatlık eğitimi aldı. Hindistan'a döndükten sonra Bombay Yüksek Mahkemesi'ne kaydoldu ve ulusal siyasetle ilgilenmeye başladı. Cinnah, 20. yüzyılın ilk yirmi yılında Hindistan Ulusal Kongresi'nde öne çıktı. Siyasi kariyerinin ilk yıllarında Cinnah, Hindu-Müslüman birliğini savundu ve Kongre ile Cinnah'ın da içinde yer aldığı Tüm Hindistan Müslüman Birliği arasında 1916 Lucknow Paktı'nın şekillenmesine yardımcı oldu. Cinnah, Tüm Hindistan İç Yönetim Birliği'nin kilit liderlerinden biri oldu ve Hint alt kıtasındaki Müslümanların siyasi haklarını güvence altına almak için on dört maddelik bir anayasal reform planı önerdi. Ancak 1920'de Cinnah, siyasi anarşi olarak gördüğü satyagraha hareketini sürdürmeyi kabul edince Kongre'den istifa etti.
1940 yılına gelindiğinde Cinnah, Hindistan alt kıtasındaki Müslümanların, bağımsız bir Hindu-Müslüman devletinde azınlık olarak kalıp dışlanma riskiyle karşılaşmamaları için kendi bağımsız devletlerine ihtiyaç duyduklarına inanıyordu. Bu düşüncesini somutlaştırmak adına, o yıl Müslüman Birliği’nin lideri olarak Lahor Kararı'nı kabul ettirdi. Bu karar, Hindistan’daki Müslümanlar için ayrı bir ulus talebini açıkça ortaya koyuyordu. İkinci Dünya Savaşı sırasında Kongre liderleri hapisteyken Birlik güç kazandı ve savaştan kısa bir süre sonra yapılan eyalet seçimlerinde Müslümanlara ayrılan sandalyelerin çoğunu kazandı. Nihayetinde Kongre ve Müslüman Birliği, bağımsızlığın ardından Britanya Hindistanı'nın tamamının tek bir devlet olarak birleşmesini sağlayacak bir güç paylaşımı formülüne ulaşamadı ve tüm taraflar bunun yerine Hinduların çoğunlukta olduğu bir Hindistan'ın bağımsızlığı ve Müslümanların çoğunlukta olduğu bir Pakistan devleti üzerinde anlaşmaya vardı.
Pakistan'ın ilk genel valisi olan Cinnah, yeni ulusun hükûmetini ve politikalarını oluşturmak ve iki devletin bağımsızlığından sonra komşu Hindistan'dan Pakistan'a göç eden milyonlarca Müslüman göçmene yardım etmek için çalıştı ve mülteci kamplarının kurulmasını bizzat denetledi. Cinnah, Pakistan'ın Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazanmasından bir yıldan biraz fazla bir süre sonra, Eylül 1948'de 71 yaşında öldü. Pakistan'da derin ve saygın bir miras bıraktı. Pakistan'daki birçok üniversite ve kamu binası, Cinnah'ın adını taşımaktadır. Pakistan'da “Büyük Lider” ve “Ulusun Babası” olarak saygı görmektedir. Doğum günü de ülkede ulusal bayram olarak kutlanmaktadır.