Panik atak | |
---|---|
![]() | |
Panik atak geçiren, başka biri tarafından sakinleştirilmeye çalışan birinin tasviri. | |
Uzmanlık | Psikiyatri |
Belirtiler | Yoğun korku, çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, karıncalanma[1][2] |
Süre | Saniyeler ve saatler arasında değişken[3] |
Nedenleri | Panik bozukluk, sosyal anksiyete bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, medikal problemler[2][4] |
Risk faktörü | Tüttürmek, stres[2] |
Tanı | Semptomların diğer olası sebeplerinin hastada olmadığı anlaşılınca[2] |
Prognoz | Genellikle iyi[5] |
Sıklık | %3 (Avrupa), %11 (ABD)[2] |
Panik atak; çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, uyuşma veya kötü bir şeyin olacağı hissiyle karakterize; aniden gelen yoğun korku dönemidir.[1][2] Semptomların şiddeti dakikalar içinde yükselmektedir.[2] Genellikle bir atak yaklaşık 30 dakika sürer, ancak bu süre saniyeler ila saatler arasında değişebilir.[3] Atak sırasında kontrolünü kaybetme korkusu ve göğüs ağrısı da görülebilir.[2] Panik ataklar kişiye fiziksel olarak herhangi bir zarar vermez.[5][6]
Panik ataklar; panik bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, madde kullanım bozukluğu, depresyon ve diğer tıbbi sorunlar sonucu oluşabilir.[2][7] Beklenmedik anlarda tetiklenebilir ya da ortaya çıkabilirler.[2] Tüttürmek, kafein ve psikolojik stres panik atak oluşma riskini artırır.[2] Teşhisten önce, hipertiroidizm, hiperparatiroidizm, kalp hastalıkları, akciğer hastalıkları ve ilaç kullanımı gibi benzer semptomlar üreten durumlar göz ardı edilmemelidir ve hekim tarafından kontrol edilmelidir.[2]
Panik atakların tedavisi altta yatan nedene bağlı olmalıdır.[8] Sık atak geçirenlerde, psikoterapi veya ilaçlar kullanılabilir.[9] Nefes eğitimi ve kas gevşetme teknikleri de yardımcı olabilir.[10] Bu durumdakilerin intihar riski daha yüksektir.[2]
Avrupa'da nüfusun yaklaşık %3'lük bir diliminde bu rahatsızlık varken Birleşik Devletler'de bu oran yaklaşık olarak %11'dir.[2] Rahatsızlık kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır.[2] Rahatsızlık genellikle ergenlik döneminde ya da erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar.[2] Çocukların ve yaşlıların bundan etkilenmesi ise daha az olasıdır.[2]