Parasetamol![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Paracetamol-skeletal.svg/220px-Paracetamol-skeletal.svg.png) |
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Paracetamol-from-xtal-3D-balls.png/220px-Paracetamol-from-xtal-3D-balls.png) |
|
Telaffuz | Parasetamol: Asetaminofen: i |
---|
Ticari adlar | Tylenol, Parol, diğerleri[1] |
---|
Diğer adlar | N-asetil-para-aminofenol (APAP), acetaminophen (USAN ABD) |
---|
AHFS/Drugs.com | Monografi |
---|
MedlinePlus | a681004 |
---|
Lisans veri | |
---|
Gebelik kategorisi | |
---|
Uygulama yolu | Oral, rektal, intravenöz (IV) |
---|
İlaç sınıfı | Analjezikler ve antipiretikler |
---|
ATC kodu | |
---|
|
Hukuki durum | |
---|
|
Biyoyararlanım | %63-89[4]:73 |
---|
Protein bağlanma | ihmal edilebilir ila aşırı dozda %10-25[5] |
---|
Metabolizma | Ağırlıklı olarak karaciğerde[8] |
---|
Metabolitler | APAP gluk, APAP sülfat, APAP GSH, APAP sis, AM404, NAPQI[6] |
---|
Etki başlangıcı | Uygulama yoluna göre ağrı kesici başlangıcı: oral - 37 dakika[7] IV – 8 dakika[7] |
---|
Eliminasyon yarı ömrü | 1,9-2,5 saat[5] |
---|
Boşaltım | İdrar[5] |
---|
|
N-(4-hydroxyphenyl)acetamide
|
CAS Numarası | |
---|
PubChem CID | |
---|
PubChem SID | |
---|
IUPHAR/BPS | |
---|
DrugBank | |
---|
ChemSpider | |
---|
UNII | |
---|
KEGG | |
---|
ChEBI | |
---|
ChEMBL | |
---|
PDB ligand | |
---|
CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
---|
ECHA Bilgi Kartı | 100.002.870 ![Bunu Vikiveri'de düzenleyin](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
|
Formül | C8H9NO2 |
---|
Mol kütlesi | 151,165 g·mol−1 |
---|
3D model (JSmol) | |
---|
Yoğunluk | 1,263 g/cm3 |
---|
Erime noktası | 169 °C (336 °F) [9][10] |
---|
Suda çözünürlük | - 7,21 g/kg (0 °C)[11]
- 8,21 g/kg (5 °C)[11]
- 9,44 g/kg (10 °C)[11]
- 10,97 g/kg (15 °C)[11]
- 12,78 g/kg (20 °C)[11]
- ~14 mg/ml (20 °C)
mg/mL (20 °C) |
---|
|
InChI=1S/C8H9NO2/c1-6(10)9-7-2-4-8(11)5-3-7/h2-5,11H,1H3,(H,9,10) ![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Yes_check.svg/7px-Yes_check.svg.png) Key:RZVAJINKPMORJF-UHFFFAOYSA-N ![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Yes_check.svg/7px-Yes_check.svg.png)
|
Parasetamol (asetaminofen[a] veya para-hidroksiasetanilid), ateş ve hafif ila orta şiddette ağrı tedavisinde kullanılan opioid olmayan analjezik ve antipiretik bir ajandır.[12][13][14] Reçetesiz satılan yaygın bir ilaçtır ve yaygın marka isimleri arasında Tylenol ve Panadol bulunmaktadır.
Standart bir dozda parasetamol vücut ısısını sadece hafifçe düşürür;[13][15][16] bu açıdan ibuprofenden daha düşüktür[17] ve özellikle viral kaynaklı ateş bağlamında kullanımının faydaları belirsizdir.[13][18][19] Parasetamol akut hafif migrende ağrıyı hafifletebilir, ancak epizodik gerilim tipi baş ağrısında sadece hafif bir rahatlama sağlar.[20][21] Bununla birlikte, aspirin/parasetamol/kafein kombinasyonu, ağrının hafif olduğu her iki durumda da yardımcı olur ve bunlar için ilk basamak tedavi olarak önerilir.[22][23] Parasetamol ameliyat sonrası ağrı için etkilidir, ancak ibuprofenden daha düşüktür.[24] Parasetamol/ibuprofen kombinasyonu etki gücünde daha fazla artış sağlar ve tek başına her iki ilaçtan da üstündür.[24][25] Parasetamolün osteoartritte sağladığı ağrı kesici etkisi küçüktür ve klinik olarak önemsizdir.[14][26][27] Bel ağrısı, kanser ağrısı ve nöropatik ağrıda kullanımı lehine kanıtlar yetersizdir.[14][26][28][29][30][31]
Kısa vadede, parasetamol belirtildiği şekilde kullanıldığında güvenli ve etkilidir.[32] Kısa vadeli yan etkiler nadirdir ve ibuprofene benzerdir,[33] ancak parasetamol uzun süreli kullanım için tipik olarak nonsteroid antiinflamatuar ilaçlardan (NSAİİ) daha güvenlidir.[34] Parasetamol, ibuprofen gibi NSAİİ'leri tolere edemeyen hastalarda da sıklıkla kullanılır.[35][36] Kronik parasetamol tüketimi hemoglobin seviyesinde düşüşe, olası gastrointestinal kanamaya[37] ve anormal karaciğer fonksiyon testlerine neden olabilir. Bazı epidemiyolojik çalışmalar parasetamolü kardiyovasküler, renal ve gastrointestinal hastalıklarla ilişkilendirmiştir, ancak bunlar büyük ölçüde kafa karıştırıcı önyargılardan kaynaklanmaktadır ve kısa süreli parasetamol kullanımıyla önemsiz bir ilişkiye sahiptir.[36][37][38][39][40] Parasetamol, hipertansif hastalarda günde 4 gramlık bir dozda sistolik kan basıncını hafifçe artırabilir.[41][42] Hamilelik sırasında uzun süreli parasetamol kullanan kadınların çocuklarında astım ve gelişimsel ve üreme bozuklukları sıklığında artış gözlenmiştir, ancak bu artışın gerçek nedeninin parasetamol olup olmadığı belirsizdir.[41] Bazı çalışmalar, hamilelik sırasında parasetamol ile otizm spektrum bozukluğu ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu arasında bir ilişki olduğuna dair kanıtlar olduğunu öne sürerken, herhangi bir nedensel bağlantı kurmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu açıkça ortaya koymaktadır;[43][44] bu da hamilelikte kullanımının mümkün olan en kısa süre için en düşük etkili dozla sınırlandırılması çağrısında bulunulmasına neden olmuştur.[41][45][46]
Bir yetişkin için önerilen maksimum günlük doz üç ila dört gramdır.[26][47][48] Daha yüksek dozlar karaciğer yetmezliği de dahil olmak üzere toksisiteye yol açabilir.[49] Parasetamol zehirlenmesi Batı dünyasında akut karaciğer yetmezliğinin en önde gelen nedenidir ve Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Avustralya ve Yeni Zelanda'da aşırı dozda ilaç alımlarının çoğunu oluşturmaktadır.[50][51][52]
Parasetamol ilk olarak 1878 yılında Harmon Northrop Morse tarafından veya muhtemelen 1852 yılında Charles Frédéric Gerhardt tarafından üretilmiştir.[53][54][55] Hem Amerika Birleşik Devletleri'nde hem de Avrupa'da ağrı ve ateş için en yaygın kullanılan ilaçtır.[56] Dünya Sağlık Örgütünün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[57] Parasetamol, Tylenol ve Panadol gibi markaların yanı sıra jenerik bir ilaç olarak da mevcuttur.[58] 2020 yılında, 5 milyondan fazla reçete ile Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık reçete edilen 118. ilaç olmuştur.[59][60]
- ^ Uluslararası İlaç İsimleri
- ^ "Acetaminophen Use During Pregnancy". Drugs.com. 14 Haziran 2019. 9 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020.
- ^ "Regulatory Decision Summary – Acetaminophen Injection". Health Canada. 23 Ekim 2014. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022.
- ^ Working Group of the Australian and New Zealand College of Anaesthetists and Faculty of Pain Medicine (2015). Schug SA, Palmer GM, Scott DA, Halliwell R, Trinca J (Ed.). Acute Pain Management: Scientific Evidence (4.4yayıncı=Australian and New Zealand College of Anaesthetists (ANZCA), Faculty of Pain Medicine (FPM) bas.). Melbourne. ISBN 978-0-9873236-7-5. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi; pmid7039926
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
- ^ "Acetaminophen Pathway (therapeutic doses), Pharmacokinetics". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2016.
- ^ a b Pickering G, Macian N, Libert F, Cardot JM, Coissard S, Perovitch P, Maury M, Dubray C (September 2014). "Buccal acetaminophen provides fast analgesia: two randomized clinical trials in healthy volunteers". Drug Design, Development and Therapy. 8: 1621-1627. doi:10.2147/DDDT.S63476
. PMC 4189711 $2. PMID 25302017. In postoperative conditions for acute pain of mild to moderate intensity, the quickest reported time to onset of analgesia with APAP is 8 minutes9 for the iv route and 37 minutes6 for the oral route.
- ^ "Codapane Forte Paracetamol and codeine phosphate product information" (PDF). TGA eBusiness Services. Alphapharm Pty Limited. 29 Nisan 2013. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014.
- ^ Karthikeyan M, Glen RC, Bender A (2005). "General Melting Point Prediction Based on a Diverse Compound Data Set and Artificial Neural Networks". Journal of Chemical Information and Modeling. 45 (3): 581-590. doi:10.1021/ci0500132. PMID 15921448.
- ^ "melting point data for paracetamol". Lxsrv7.oru.edu. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2011.
- ^ a b c d e Granberg RA, Rasmuson AC (1999). "Solubility of paracetamol in pure solvents". Journal of Chemical & Engineering Data. 44 (6): 1391-95. doi:10.1021/je990124v.
- ^ Prescott LF (March 2000). "Paracetamol: past, present, and future". American Journal of Therapeutics. 7 (2): 143-147. doi:10.1097/00045391-200007020-00011. PMID 11319582.
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi; pmid19058473
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi; pmid31892511
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
- ^ Chiumello D, Gotti M, Vergani G (April 2017). "Paracetamol in fever in critically ill patients-an update". J Crit Care. 38: 245-252. doi:10.1016/j.jcrc.2016.10.021. PMID 27992852.
- ^ de Martino M, Chiarugi A (December 2015). "Recent Advances in Pediatric Use of Oral Paracetamol in Fever and Pain Management". Pain Ther. 4 (2): 149-68. doi:10.1007/s40122-015-0040-z. PMC 4676765 $2. PMID 26518691.
- ^ Pierce CA, Voss B (March 2010). "Efficacy and safety of ibuprofen and acetaminophen in children and adults: a meta-analysis and qualitative review". Ann Pharmacother. 44 (3): 489-506. doi:10.1345/aph.1M332. PMID 20150507.
- ^ Meremikwu M, Oyo-Ita A (2002). "Paracetamol for treating fever in children". Cochrane Database Syst Rev. 2002 (2): CD003676. doi:10.1002/14651858.CD003676. PMC 6532671 $2. PMID 12076499.
- ^ Ludwig J, McWhinnie H (May 2019). "Antipyretic drugs in patients with fever and infection: literature review". Br J Nurs. 28 (10): 610-618. doi:10.12968/bjon.2019.28.10.610. PMID 31116598.
- ^ Marmura MJ, Silberstein SD, Schwedt TJ (January 2015). "The acute treatment of migraine in adults: the american headache society evidence assessment of migraine pharmacotherapies". Headache. 55 (1): 3-20. doi:10.1111/head.12499. PMID 25600718.
- ^ Stephens G, Derry S, Moore RA (June 2016). "Paracetamol (acetaminophen) for acute treatment of episodic tension-type headache in adults". Cochrane Database Syst Rev. 2019 (6): CD011889. doi:10.1002/14651858.CD011889.pub2. PMC 6457822 $2. PMID 27306653.
- ^ Mayans L, Walling A (February 2018). "Acute Migraine Headache: Treatment Strategies". Am Fam Physician. 97 (4): 243-251. PMID 29671521.
- ^ Haag G, Diener HC, May A, Meyer C, Morck H, Straube A, Wessely P, Evers S (April 2011). "Self-medication of migraine and tension-type headache: summary of the evidence-based recommendations of the Deutsche Migräne und Kopfschmerzgesellschaft (DMKG), the Deutsche Gesellschaft für Neurologie (DGN), the Österreichische Kopfschmerzgesellschaft (ÖKSG) and the Schweizerische Kopfwehgesellschaft (SKG)". J Headache Pain. 12 (2): 201-217. doi:10.1007/s10194-010-0266-4. PMC 3075399 $2. PMID 21181425.
- ^ a b Bailey E, Worthington HV, van Wijk A, Yates JM, Coulthard P, Afzal Z (December 2013). "Ibuprofen and/or paracetamol (acetaminophen) for pain relief after surgical removal of lower wisdom teeth". Cochrane Database Syst Rev (12): CD004624. doi:10.1002/14651858.CD004624.pub2. PMID 24338830.
- ^ Moore PA, Hersh EV (August 2013). "Combining ibuprofen and acetaminophen for acute pain management after third-molar extractions: translating clinical research to dental practice". J Am Dent Assoc. 144 (8): 898-908. doi:10.14219/jada.archive.2013.0207. PMID 23904576.
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi; BMJ2015
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
- ^ Kolasinski SL, Neogi T, Hochberg MC, Oatis C, Guyatt G, Block J, Callahan L, Copenhaver C, Dodge C, Felson D, Gellar K, Harvey WF, Hawker G, Herzig E, Kwoh CK, Nelson AE, Samuels J, Scanzello C, White D, Wise B, Altman RD, DiRenzo D, Fontanarosa J, Giradi G, Ishimori M, Misra D, Shah AA, Shmagel AK, Thoma LM, Turgunbaev M, Turner AS, Reston J (February 2020). "2019 American College of Rheumatology/Arthritis Foundation Guideline for the Management of Osteoarthritis of the Hand, Hip, and Knee". Arthritis Care & Research. 72 (2): 149-162. doi:10.1002/acr.24131. hdl:2027.42/153772. PMID 31908149.
- ^ Qaseem A, Wilt TJ, McLean RM, Forciea MA (April 2017). "Noninvasive Treatments for Acute, Subacute, and Chronic Low Back Pain: A Clinical Practice Guideline From the American College of Physicians". Ann Intern Med. 166 (7): 514-530. doi:10.7326/M16-2367. PMID 28192789.
- ^ Saragiotto BT, Machado GC, Ferreira ML, Pinheiro MB, Abdel Shaheed C, Maher CG (June 2016). "Paracetamol for low back pain". Cochrane Database Syst Rev. 6 (6): CD012230. doi:10.1002/14651858.CD012230. PMC 6353046 $2. PMID 27271789.
- ^ Wiffen PJ, Derry S, Moore RA, McNicol ED, Bell RF, Carr DB, McIntyre M, Wee B (July 2017). "Oral paracetamol (acetaminophen) for cancer pain". Cochrane Database Syst Rev. 7 (2): CD012637. doi:10.1002/14651858.CD012637.pub2. PMC 6369932 $2. PMID 28700092.
- ^ Wiffen PJ, Knaggs R, Derry S, Cole P, Phillips T, Moore RA (December 2016). "Paracetamol (acetaminophen) with or without codeine or dihydrocodeine for neuropathic pain in adults". Cochrane Database Syst Rev. 12 (5): CD012227. doi:10.1002/14651858.CD012227.pub2. PMC 6463878 $2. PMID 28027389.
- ^ "Acetaminophen". Health Canada. 11 Ekim 2012. 3 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022.
- ^ Southey ER, Soares-Weiser K, Kleijnen J (September 2009). "Systematic review and meta-analysis of the clinical safety and tolerability of ibuprofen compared with paracetamol in paediatric pain and fever". Current Medical Research and Opinion. 25 (9): 2207-2222. doi:10.1185/03007990903116255. PMID 19606950. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2022.
- ^ "Acetaminophen vs Ibuprofen: Which is better?". Drugs.com. 19 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022.
- ^ Moore RA, Moore N (July 2016). "Paracetamol and pain: the kiloton problem". European Journal of Hospital Pharmacy. 23 (4): 187-188. doi:10.1136/ejhpharm-2016-000952. PMC 6451482 $2. PMID 31156845.
- ^ a b Conaghan PG, Arden N, Avouac B, Migliore A, Rizzoli R (April 2019). "Safety of Paracetamol in Osteoarthritis: What Does the Literature Say?". Drugs Aging. 36 (Suppl 1): 7-14. doi:10.1007/s40266-019-00658-9. PMC 6509082 $2. PMID 31073920.
- ^ a b Roberts E, Delgado Nunes V, Buckner S, Latchem S, Constanti M, Miller P, Doherty M, Zhang W, Birrell F, Porcheret M, Dziedzic K, Bernstein I, Wise E, Conaghan PG (March 2016). "Paracetamol: not as safe as we thought? A systematic literature review of observational studies". Ann Rheum Dis. 75 (3): 552-9. doi:10.1136/annrheumdis-2014-206914. PMC 4789700 $2. PMID 25732175.
- ^ Alchin J, Dhar A, Siddiqui K, Christo PJ (May 2022). "Why paracetamol (acetaminophen) is a suitable first choice for treating mild to moderate acute pain in adults with liver, kidney or cardiovascular disease, gastrointestinal disorders, asthma, or who are older". Current Medical Research and Opinion. 38 (5): 811-825. doi:10.1080/03007995.2022.2049551. PMID 35253560.
- ^ Leopoldino AO, Machado GC, Ferreira PH, Pinheiro MB, Day R, McLachlan AJ, Hunter DJ, Ferreira ML (February 2019). "Paracetamol versus placebo for knee and hip osteoarthritis". Cochrane Database Syst Rev. 2 (8): CD013273. doi:10.1002/14651858.CD013273. PMC 6388567 $2. PMID 30801133.
- ^ Choueiri TK, Je Y, Cho E (January 2014). "Analgesic use and the risk of kidney cancer: a meta-analysis of epidemiologic studies". Int J Cancer. 134 (2): 384-96. doi:10.1002/ijc.28093. PMC 3815746 $2. PMID 23400756.
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi; pmid29863746
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
- ^ MacIntyre IM, Turtle EJ, Farrah TE, Graham C, Dear JW, Webb DJ (February 2022). "Regular Acetaminophen Use and Blood Pressure in People With Hypertension: The PATH-BP Trial". Circulation. 145 (6): 416-423. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.121.056015. PMC 7612370 $2. PMID 35130054.
- ^ Bauer AZ, Kriebel D, Herbert MR, Bornehag CG, Swan SH (May 2018). "Prenatal paracetamol exposure and child neurodevelopment: A review". Horm Behav. 101: 125-147. doi:10.1016/j.yhbeh.2018.01.003. PMID 29341895.
- ^ Gou X, Wang Y, Tang Y, Qu Y, Tang J, Shi J, Xiao D, Mu D (March 2019). "Association of maternal prenatal acetaminophen use with the risk of attention deficit/hyperactivity disorder in offspring: A meta-analysis". Aust N Z J Psychiatry. 53 (3): 195-206. doi:10.1177/0004867418823276. PMID 30654621.
- ^ Toda K (October 2017). "Is acetaminophen safe in pregnancy?". Scand J Pain. 17: 445-446. doi:10.1016/j.sjpain.2017.09.007. PMID 28986045.
- ^ Black E, Khor KE, Kennedy D, Chutatape A, Sharma S, Vancaillie T, Demirkol A (November 2019). "Medication Use and Pain Management in Pregnancy: A Critical Review". Pain Pract. 19 (8): 875-899. doi:10.1111/papr.12814. PMID 31242344.
- ^ "Paracetamol for adults: painkiller to treat aches, pains and fever". National Health Service. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ "What are the recommended maximum daily dosages of acetaminophen in adults and children?". Medscape. 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2018.
- ^ "Acetaminophen". The American Society of Health-System Pharmacists. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2016.
- ^ Daly FF, Fountain JS, Murray L, Graudins A, Buckley NA (March 2008). "Guidelines for the management of paracetamol poisoning in Australia and New Zealand—explanation and elaboration. A consensus statement from clinical toxicologists consulting to the Australasian poisons information centres". The Medical Journal of Australia. 188 (5): 296-301. doi:10.5694/j.1326-5377.2008.tb01625.x. PMID 18312195.
- ^ Hawkins LC, Edwards JN, Dargan PI (2007). "Impact of restricting paracetamol pack sizes on paracetamol poisoning in the United Kingdom: a review of the literature". Drug Saf. 30 (6): 465-79. doi:10.2165/00002018-200730060-00002. PMID 17536874.
- ^ Larson AM, Polson J, Fontana RJ, Davern TJ, Lalani E, Hynan LS, Reisch JS, Schiødt FV, Ostapowicz G, Shakil AO, Lee WM, Acute Liver Failure Study Group (2005). "Acetaminophen-induced acute liver failure: results of a United States multicenter, prospective study". Hepatology. 42 (6): 1364-72. doi:10.1002/hep.20948. PMID 16317692.
- ^ Mangus BC, Miller MG (2005). Pharmacology application in athletic training. Philadelphia, Pennsylvania: F.A. Davis. s. 39. ISBN 9780803620278. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
- ^ Eyers SJ (April 2012). The effect of regular paracetamol on bronchial responsiveness and asthma control in mild to moderate asthma (Ph.D. tez). University of Otago). 24 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ Roy J (2011). "Paracetamol – the best selling antipyretic analgesic in the world". An introduction to pharmaceutical sciences: production, chemistry, techniques and technology. Oxford: Biohealthcare. s. 270. ISBN 978-1-908818-04-1. 24 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2021.
- ^ Aghababian RV (22 Ekim 2010). Essentials of emergency medicine. Jones & Bartlett Publishers. s. 814. ISBN 978-1-4496-1846-9. 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- ^ Hamilton RJ (2013). Tarascon pocket pharmacopoeia : 2013 classic shirt-pocket edition (27.27isbn=9781449665869 bas.). Burlington, Massachusetts: Jones & Bartlett Learning. s. 12. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Top 300 of 2020". ClinCalc. 12 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.
- ^ "Acetaminophen – Drug Usage Statistics". ClinCalc.com. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.
Kaynak hatası: <ref>
"lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/>
etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)