Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Şubat 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Ruhullah Humeyni روح الله خمینی | |
---|---|
![]() | |
Ocak 1978'de Humeyni. | |
1. İran Yüce Lideri | |
Görev süresi 1 Şubat 1979 (resmî olarak 3 Aralık 1979) - 3 Haziran 1989 | |
Cumhurbaşkanı | Ebu'l-Hasan Beni Sadr Muhammed Ali Recai Ali Hamaney |
Başbakan | Mehdi Bazergan Muhammed Ali Recai Muhammed Cevad Bahonar Muhammed Rıza Mehdevi Kani Mir Hüseyin Musavi |
Yerine geldiği | Muhammed Rıza Pehlevi (İran Şahı olarak) |
Yerine gelen | Ali Hamaney |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 24 Eylül 1902[1][2][3][4][5] Humeyn |
Ölüm | 3 Haziran 1989 (86 yaşında) Tahran, İran |
Defin yeri | Ruhullah Humeyni Türbesi, Tahran, İran |
Partisi | İslami Cumhuriyet Partisi |
Evlilik(ler) | Hatice Sakafi (e. 1929–1989)
|
Çocuk(lar) | Mustafa Humeyni Zehra Musavi Sadıka Feride Musavi Ahmed Humeyni |
Dini | Usulî İsnâaşeriyye Caferilik (Şiî İslam)[6][7][8] |
İmzası | ![]() |
Resmî site | imam-khomeini.ir |
Ruhullah Humeyni'nin Kronolojisi | |
---|---|
8 Ekim 1962 | Eyalet ve vilayet encümenleri kanunu aleyhinde bildiri yayınlaması |
2 Aralık 1962 | Eyalet ve vilayet encümenleri kanunu'nun iptal edilmesinden sonra bildiri yayınlanması |
22 Ocak 1963 | Referandumun Boykotu ve "Beyaz Devrim" |
22 Mart 1963 | Şah rejimi askerlerinin Feyziye Medresesi'ne saldırısı |
3 Haziran 1963 | Aşura Günü Ayetullah Humeyni'nin Feyziye Medresesinde konuşma yapması |
5 Haziran 1963 | Ayetullah Humeyni'nin tutuklanması ve halkın protestolarının bastırılması |
25 Haziran 1963 | Ayetullah Humeyni'nin Kasr hapisanesinden Aşretabad'da bulunan hapisaneye nakli |
10 Nisan 1964 | Ayetullah Humeyni'nin serbest kaldıktan sonra Mescidi Azam camisinde yaptığı konuşma |
26 Ekim 1964 | Ayetullah Humeyni'nin kapitülasyon aleyhinde yaptığı konuşması |
4 Kasım 1964 | Ayetullah Humeyni'nin tutuklanarak Türkiye'ye sürgüne gönderilmesi |
12 Kasım 1964 | Ayetullah Humeyni'nin Ankara'dan Bursa'ya gönderilmesi |
4 Ekim 1965 | Türkiye'den Irak'ın başkenti Bağdat'a sürgün edilmesi |
7 Ekim 1965 | Samerra'dan Kerbela'ya taşınması |
14 Ekim 1965 | Necef'e taşınması |
14 Ekim 1965 | Necef İlim Havzasında ders vermeye başlaması |
21 Ocak 1970 | Necef'te Velayeti Fakih (Hükûmeti İslami) derslerini vermeye başlaması |
22 Ekim 1977 | Ayetullah Humeyni'nin oğlu Seyyid Mustafa Humeyni'nin şüpheli ölümü |
7 Ocak 1978 | İttilaat gazetesinde Ayetullah Humeyni'ye hakaret içerikli makale yayınlanması |
9 Ocak 1978 | Kum halkının protesto gösterisinin bastırılası |
24 Ekim 1978 | Irak hükûmeti yetkililerince Ayetullah Humeyni'nin Necef'teki evinin ablukaya alınması |
2 Ekim 1978 | Ayetullah Humeyni'nin Irak'tan Kuveyt'e iltica talebi ve Kuveyt devletinin Humeyni'nin girişini engellemesi |
5 Ekim 1978 | Ayetullah Humeyni'nin Irak'tan Paris, Fransa'ya sürgün edilmesi |
12 Ocak 1979 | Ayetullah Humeyni tarafından İnkılap Şurasının oluşturulma emrinin verilmesi |
1 Şubat 1979 | Ayetullah Humeyni'nin 15 yıl sürgünden sonra ülkesine dönmesi |
4 Şubat 1979 | Ayetullah Humeyni tarafından Mehdi Bazergan'ın geçici hükûmete başbakan olarak atanması |
11 Şubat 1979 | İran'da İslam İnkılabının başarıya ulaşması |
1 Mart 1979 | Ayetullah Humeyni'nin Kum'a dönmesi ve orada ikameti |
22 Ocak 1980 | Kum'dan Tahran'a taşınması ve kalp hastalığından dolayı Cemaran'da yaşaması |
3 Haziran 1989 | Kalp rahatsızlığından dolayı kaldırıldığı Tahran'ın Şehit Recai kalp hastanesinde ölümü |
4 Haziran 1989 | Tahran Musallasında halkın Ayetullah Humeyni'ye veda merasimi |
5 Haziran 1989 | Tahran Musallasından Beheşti Zehra Kabristanlığına defnedilişi[9] |
Ruhullah Humeyni (doğum adıyla Ruhullah Mustafavî Musevî, Farsça: سید روحالله خمینی, 22 Eylül 1902, Humeyn - 3 Haziran 1989, Tahran), İranlı siyasetçi ve Şii din adamı. Ayetullah Humeyni olarak da anılır. İran İslam Devrimi'nin siyasi ve ruhani lideriydi. Muhammed Rıza Pehlevi rejimine son verip İslam Cumhuriyeti'ni kurdu ve devrimden sonraki tüm dinî ve siyasi yetkileri elinde tuttu.