Ural-Altay dil ailesi

Ural-Altay Turanca
Coğrafi dağılım	Avrasya
Sınıflandırma	Tartışmalı, genel çevrelerce kabul görmüyor.[1]
Alt bölümler	Ural dilleri, Altay dilleri
Ural-Altay dillerinin dağılımı

Ural - Altay Dil Ailesi (Turanca^[2] olarak da bilinir), 19. yüzyılda ve bazı ülkelerde 20. yy ortalarına kadar yaygın biçimde kabul edilen, Ural ve Altay dillerini bir arada toplayan hipotezdir. Günümüzde ise dil bilimciler arasında bu dillerin birbiriyle alakası olmadığı^[3][4][5][6] ve Ural-Altay dil ailesinin gerçek olmadığı konusunda fikir birliği vardır.^{[7][8][9][10]}

Zaman içerisinde teoriye olan destek azalmış ve Altay dillerinin birbirleriyle akraba olmadığı, Türkçe ve Moğolca gibi Altay dil ailesinde sınıflandırılmış dillerin arasındaki tipolojik benzerliklerin aynı atadan gelmelerinden değil, yoğun ödünçlemeler ve uzun temaslar sonucu oluştuğu dil bilimciler tarafından kabul edilen genel görüş olmuştur.^[1][3][4][5] 1960'lı yıllardan bu yana Ural-Altay dil ailesine nazaran Ural dillerinin kendi başlarına ayrı bir dil ailesi olduğu, Altay dillerinin ise aralarında genetik bir ilişki bulunmadığı gerekçesiyle bir dil ailesi olamayacağı en yaygın görüş konumundadır.^{[7][8][10][11]} Günümüzde çoğu dil bilimci Ural ve Altay ailelerindeki sondan eklemelilik, cümlede özne-nesne-yüklem sıralaması ve dillerin dilbilgisel olarak cinsiyetsiz olması gibi benzerlikleri "tarihsel orijin" veya "yakınsama" ile sonuçlanmış karşılıklı etkileşim ile açıklamaktadır.

1. ^ ^{a b} "...[T]his selection of features does not provide good evidence for common descent" and "we can observe convergence rather than divergence between Turkic and Mongolic languages--a pattern than is easily explainable by borrowing and diffusion rather than common descent", Asya Pereltsvaig, Languages of the World, An Introduction (2012, Cambridge) has a good discussion of the Altaic hypothesis (pp. 211-216).
2. ^ George van Driem (2001). Handbuch Der Orientalistik Volume 10 of Handbuch der Orientalistik: Indien Volume 2 of Languages of the Himalayas: An Ethnolinguistic Handbook of the Greater Himalayan Region, George van Driem. Brill Publishers. s. 336. ISBN 9789004120624. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2019. 
3. ^ ^{a b} "While 'Altaic' is repeated in encyclopedias and handbooks most specialists in these languages no longer believe that the three traditional supposed Altaic groups, Turkic, Mongolian and Tungusic, are related." Lyle Campbell & Mauricio J. Mixco, A Glossary of Historical Linguistics (2007, University of Utah Press), pg. 7.
4. ^ ^{a b} "When cognates proved not to be valid, Altaic was abandoned, and the received view now is that Turkic, Mongolian, and Tungusic are unrelated." Johanna Nichols, Linguistic Diversity in Space and Time (1992, Chicago), pg. 4.
5. ^ ^{a b} "Careful examination indicates that the established families, Turkic, Mongolian, and Tungusic, form a linguistic area (called Altaic)...Sufficient criteria have not been given that would justify talking of a genetic relationship here." R.M.W. Dixon, The Rise and Fall of Languages (1997, Cambridge), pg. 32.
6. ^ "...[T]his selection of features does not provide good evidence for common descent" and "we can observe convergence rather than divergence between Turkic and Mongolic languages—a pattern than is easily explainable by borrowing and diffusion rather than common descent", Asya Pereltsvaig, Languages of the World, An Introduction (2012, Cambridge) has a good discussion of the Altaic hypothesis (pp. 211-216).
7. ^ ^{a b} Colin Renfrew, Daniel Nettle: Nostratic: Examining a Linguistic Macrofamily - Page 207, Publisher: McDonald Institute for Archaeological Research, University of Cambridge(1999), 9781902937007
8. ^ ^{a b} Robert Lawrence Trask: The Dictionary of Historical and Comparative Linguistics - PAGE: 357, Publisher: Psychology Press (2000), 9781579582180
9. ^ Lars Johanson, Martine Irma Robbeets: Transeurasian Verbal Morphology in a Comparative Perspective: Genealogy, Contact, Chance -PAGE: 8. Publisher: Otto Harrassowitz Verlag (2010), 9783447059145
10. ^ ^{a b} Ladislav Drozdík: Non-Finite Relativization. A Typological Study in Accessibility. Page 30 (XXX), Publisher: Ústav orientalistiky SAV, 9788080950668
11. ^ Lars Johanson, Martine Irma Robbeets : Transeurasian Verbal Morphology in a Comparative Perspective: Genealogy, Contact, Chance -PAGE: 8. Publisher: Otto Harrassowitz Verlag (2010), 9783447059145