Biblioterapiya

Bu maqola avtomat tarjima qilingan yoki mashina tarjimasi tayinli oʻzgartirishsiz chop etilgani eʼtirof etilmoqda. Tarjimani tekshirib chiqish hamda maqoladagi mazmuniy va uslubiy xatolarini tuzatish kerak. Siz maqolani tuzatishga koʻmaklashishingiz mumkin. (Shuningdek, tarjima boʻyicha tavsiyalar bilan tanishib chiqishingiz mumkin.) DIQQAT! BU OGOHLANTIRISHNI OʻZBOSHIMCHALIK BILAN OLIB TASHLAMANG! Maqolaning originali koʻrsatilinmagan.

Biblioterapiya (kitob terapiyasi, oʻqish terapiyasi, sheʼriyat terapiyasi yoki terapevtik hikoyalar) — hikoya yoki muayyan matnlarni oʻqishni oʻz ichiga olgan ijodiy sanʼat terapiyasi. U insonning kitoblar, sheʼrlar va boshqa yozma soʻzlarning mazmuniga munosabatidan terapiya sifatida foydalanadi. Biblioterapiya yozma terapiya bilan qisman mos keladi va koʻpincha u bilan birlashtiriladi.^[1][2]

Ijodiy sanʼat terapiyasidan farqli oʻlaroq, biblioterapiya qoʻllab-quvvatlovchi psixoterapiya boʻlib, unda tanlangan standart qoʻllanmani oʻqish orqali his-tuygʻularni tartibga solish koʻnikmalari xulq-atvor terapiyasi yoki kognitiv terapiya usullari orqali olinadi.^[3] Buning uchun ikkita mashhur kitob zarur. Kognitiv terapiya uchun The Feeling Handbook^[4] va xulq-atvor terapiyasi uchun depressiyangizni nazorat qiling.^[5] Kognitiv xulq-atvor terapiyasi (CBT) bilan solishtirganda ushbu psixoterapiyaning asosiy afzalliklari uning iqtisodiy samaradorligidir. Garchi murakkab taqdimotlar uchun CBT davolashning ijobiy natijalariga ega boʻlsada.^[3][6] Kognitiv biblioterapiya uzoq davom etadigan taʼsirga ega boʻlgan,^[4][3] yengil va oʻrta darajadagi depressiyani davolashda samarali ekanligi isbotlangan.^[7] Shuningdek, alkogolga qaramlik, oʻz-oʻziga zarar etkazish, vahima va asab buzilishining alomatlarini kamaytirish haqida oddiy dalillar mavjud.^[6]

Strukturaviy boʻlmagan va norasmiy biblioterapiya ijodiy sanʼat terapiyasiga mos keladi, ehtimol kutubxonachi yoki tibbiyot mutaxassisi tomonidan qabul qilingan terapevtik qiymatga asoslangan oʻqish yoki faoliyat hamda tavsiyalarni oʻz ichiga oladi.^[6] Ikkalasi oʻrtasidagi muhim farq-qoʻllab-quvvatlovchi psixoterapiya sifatida biblioterapiyada simptomlarni kamaytirishning koʻproq empirik qoʻllab-quvvatlanishidir.

1. ↑ Gillam, Tony (2018), „Creative Writing, Literature, Storytelling and Mental Health Practice“, Creativity, Wellbeing and Mental Health Practice (inglizcha), Cham: Springer International Publishing: 101–116, doi:10.1007/978-3-319-74884-9_7, ISBN 978-3-319-74883-2, qaraldi: 6-may 2022-yil{{citation}}: CS1 maint: date format ()
2. ↑ Rottenberg, Biri (2-yanvar 2022-yil). „Bibliotherapy as an integrative psychotherapeutic channel“. Journal of Poetry Therapy. 35-jild, № 1. 27–41-bet. doi:10.1080/08893675.2021.2004371. ISSN 0889-3675.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
3. ↑ ^{3,0 3,1 3,2} Gualano, M.R.; Bert, F.; Martorana, M.; Voglino, G.; Andriolo, V.; Thomas, R.; Gramaglia, C.; Zeppegno, P.; Siliquini, R. (2017-yil dekabr). „The long-term effects of bibliotherapy in depression treatment: Systematic review of randomized clinical trials“. Clinical Psychology Review. 58-jild. 49–58-bet. doi:10.1016/j.cpr.2017.09.006. ISSN 0272-7358. PMID 28993103. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)
4. ↑ ^{4,0 4,1} David Burns „Introduction“, . The Feeling Good Handbook. Plume, 1999 — pxvi-xxxii-bet. ISBN 9780452281325. 
5. ↑ M., Lewinsohn, Peter. Control your depression. Simon & Schuster, 1986. ISBN 0-671-76242-7. OCLC 1110809226. 
6. ↑ ^{6,0 6,1 6,2} Fanner, D.; Urquhart, C. (2008). „Bibliotherapy for mental health service users Part 1: a systematic review“. Health Information & Libraries Journal. 25-jild, № 4. 237–252-bet. doi:10.1111/j.1471-1842.2008.00821.x. PMID 19076670.
7. ↑ Smith, N.M.; Floyd, M.R.; Jamison, C.; Scogin, F. (1997). „Three year follow up of bibliotherapy for depression“. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 65-jild, № 2. 324–327-bet. doi:10.1037/0022-006X.65.2.324. PMID 9086697.