Back Gran Corastén AN خراسان الكبرى Arabic خراسان ARZ Böyük Xorasan Azerbaijani خوراسان AZB বৃহত্তর খোরাসান Bengali/Bangla Veliki Horasan BS Khorasan Raya BTM Gran Khorasan Catalan خۆراسان CKB
Katta Xuroson خراسان بزرگ | |
|---|---|
| Mintaqa | |
 Katta Xuroson va tarixiy qoʻshni mintaqalar xaritasi | |
| 36°0′0″N 62°0′0″E / 36.00000°N 62.00000°E | |
| Xurosondagi zamonaviy davlatlar | Afgʻoniston, Eron va Turkmaniston[1]. Tojikiston, Oʻzbekiston, Qirgʻiziston va Qozogʻistonning turli mintaqalari ham turli manbalarda koʻrsatilgan. |
|
| |
Katta Xuroson[2] (pahlaviycha: 𐬒𐬊𐬭𐬀𐬯𐬀𐬥; forscha: خراسان, fa) - Gʻarbiy va Markaziy Osiyodagi Eron platosida joylashgan tarixiy sharqiy mintaqa. Mintaqa gʻarbiy va shimoliy Afgʻoniston, shimoli-sharqiy Eron, Turkmaniston va Oʻzbekistonning sharqiy qismlari, gʻarbiy Tojikiston, shuningdek Qirgʻiziston va Qozogʻistonning ayrim hududlarini oʻz ichiga olgan.
Xuroson hududining chegaralari vaqt oʻtishi bilan oʻzgarib turgan. Qat’iy tarixiy ma’noda, Xuroson hozirgi Eronning shimoli-sharqiy hududlari, Afgʻonistonning bir qismi va Markaziy Osiyoning janubiy qismlarini oʻz ichiga olardi. Bu hudud chegaralari Amudaryogacha yetib borgan. Biroq, bu nom koʻpincha keng ma’noda ishlatilib, Movarounnahr hududining katta qismini (hozirgi Oʻzbekistondagi Buxoro va Samarqand) qamrab olgan[3]. Bu hudud gʻarbda Kaspiy dengizi sohili[4] va Dashti Kavirgacha[5], janubda Seyistongacha[6][5], sharqda esa Pomir togʻlarigacha choʻzilgan keng mintaqani oʻz ichiga olgan[5][4]. Bugungi kunda Katta Xuroson atamasi ba’zan keng tarixiy hududni Eronning sobiq Xuroson viloyatidan (1906—2004) ajratib koʻrsatish uchun qoʻllanadi. Mazkur viloyat taxminan tarixiy Katta Xurosonning gʻarbiy qismini oʻz ichiga olgan edi[2].
- ↑ Sistan and Khorasan Travelogue Page 48
- ↑ 2,0 2,1 Dabeersiaghi, Commentary on Safarnâma-e Nâsir Khusraw, 6th Ed. Tehran, Zavvâr: 1375 (Solar Hijri Calendar) 235–236
- ↑ Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedMinorsky - ↑ 4,0 4,1 "Khorasan". Encyclopædia Britannica Online. https://www.britannica.com/EBchecked/topic/316850/Khorasan. "historical region and realm comprising a vast territory now lying in northeastern Iran, southern Turkmenistan, and northern Afghanistan. The historical region extended, along the north, from the Amu Darya westward to the Caspian Sea and, along the south, from the fringes of the central Iranian deserts eastward to the mountains of central Afghanistan. Arab geographers even spoke of its extending to the boundaries of India."<!--->
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Lambton, Ann K.S.. Continuity and Change in Medieval Persia: Aspects of Administrative, Economic and Social History, 11th–14th Century, Columbia Lectures on Iranian Studies. New York, NY: Bibliotheca Persica, 1988 — 404-bet. „In the early centuries of Islam, Khurasan generally included all the Muslim provinces east of the Great Desert. In this larger sense, it included Transoxiana, Sijistan and Quhistan. Its Central Asian boundary was the Chinese desert and the Pamirs, while its Indian boundary lay along the Hindu Kush toward India.“
- ↑ Bosworth, C.E.. Encyclopedia of Islam, Vol. 5, Khe – Mahi, New, Leiden [u.a.]: Brill [u.a.], 1986 — 55–59-bet. ISBN 90-04-07819-3.