Muskat

Muskat (fransuzcha: muscat) — oq, pushti va qora uzumlarning Muskat navlaridan tayyorlanadigan shirin sharob. U uzum tarkibidagi efir moylari tomonidan beriladigan o‘ziga xos hidga ega.

Odatda, Muskat vinolari tarkibida 13% dan 16% gacha spirt va 20% dan 30% gacha shakar bo‘ladi, shuningdek, shirin (1.8-4.5% shakar) va yarim shirin (4.5-20% shakar) bo‘lishi mumkin. Ko‘piklanadigan muskat vinolar (tabiiy CO2 bilan boyintirilgan) tarkibida 7—12% spirt va 6—11% shakar bo‘lishi mumkin. Muskat uchun uzum 25-40% shakarlilikda yig‘ib olinadi^[1][2].

Muskat uzum navlaridan vinolar Qadimgi Yunoniston va Rimda tayyorlangan, o‘rta asrlarda ular Italiya va Fransiyada keng tarqalgan. Rossiyada muskat vinolarini ishlab chiqarish 1828-yilda Qrimning janubiy qirg‘og‘ida boshlangan^[1].

Fransiya, Ispaniya, Italiya va boshqa Yevropa mamlakatlaridagi vino xo‘jaliklari tomonidan ishlab chiqarilgan muskat vinolari (ham quruq, ham shirin) eng katta mashhurlikka erishdi. Shuningdek (ayniqsa sobiq SSSR mamlakatlari hududida) Massandra uyushmasi tomonidan Qrimda yetishtirilgan muskat uzum navlaridan ishlab chiqarilgan muskatlar eʼtirofga sazovor boʻldi.

Muskatlarning baʼzi navlari muskatellar (Moscatel) deb ataladi. Bu atama turli mamlakatlarda turli maʼnolarga ega va ishlab chiqarishda Muskat uzum navlaridan tashqari, boshqa uzum navlaridan foydalaniladigan vinolarga^[3], Muskatel uzumidan vinolarga (Myuskadel)^[4], ishlab chiqarish joyi bo‘yicha baʼzi Muskat navlari (masalan: Setúbal DOC) ishlatiladigan, (masalan, haqiqiy Muskat vinolarining taʼmi va xushbo‘yligiga, shu jumladan sunʼiy essensiya yordamida^[5] taqlid qiluvchi vinolar, Muskat uzumidan arzon o‘tkir^[6] vinolarga tegishli bo‘lishi mumkin.

1. ↑ ^{1,0 1,1} Энциклопедия виноградарства 1987. sfn error: no target: CITEREFЭнциклопедия_виноградарства1987 (help)
2. ↑ Большая советская энциклопедия 1974. sfn error: no target: CITEREFБольшая_советская_энциклопедия1974 (help)
3. ↑ „Мускатель“, Кулинарная энциклопедия. М.: Комсомольская правда, 2016 — 63—64-bet. 
4. ↑ Muskatel // Tolkoviy slovar Yefremovoy. T. F. Yefremova. 2000
5. ↑ В. В. Похлёбкин 2015. sfn error: no target: CITEREFВ._В._Похлёбкин2015 (help)
6. ↑ Hailman, John R.. Thomas Jefferson on Wine. University Press of Mississippi, 2006 — 50-bet.