Back Umlaufzeit ALS Periodo orbital AN कक्षीय अवधि ANP دور مداري Arabic Periodu orbital AST Orbital dövr Azerbaijani Орбитален период Bulgarian কক্ষীয় পর্যায়কাল Bengali/Bangla Orbitalni period BS Període orbital Catalan
Orbital davr — maʼlum bir astronomik obyekt boshqa obyekt atrofida bir orbitani aylanib chiqishi uchun ketadigan vaqt miqdori. Astronomiyada bu odatda Quyosh atrofida aylanadigan sayyoralar yoki asteroidlarga, sayyoralar orbitasidagi yoʻldoshlarga, boshqa yulduzlar orbitasidagi ekzosayyoralarga yoki qoʻshaloq yulduzlarga nisbatan qoʻllanadi.
Umuman samoviy jismlar uchun yulduz davri (yulduz yili) bir jismning birlamchi jism atrofida, masalan,Yerning Quyosh atrofida, osmonda proyeksiyalangan qoʻzgʻalmas yulduzlarga nisbatan 360° aylanishi bilan aniqlanadigan orbital davr deb ataladi. Orbital davrlarni bir necha usul bilan aniqlash mumkin.
- Tropik davr, ayniqsa, asosiy yulduzning pozitsiyasiga bog'liq. Quyosh yili va mos ravishda kalendar yil uchun asosdir hioblanadi.
- Sinodik davr nafaqat asosiy yulduzga, balki boshqa samoviy jismlarga ham orbital munosabatni o'z ichiga oladi, bu esa uni atrofidagi jismning orbitasiga shunchaki boshqacha yondashuv emas, balki boshqa jismlar, odatda Yer bilan orbital munosabatlar davridir. Bu sayyoralar bir xil hodisa yoki joylashuvga qaytishi uchun o'tgan vaqtga taalluqlidir, masalan, har qanday sayyora Quyosh bilan ketma-ket kuzatilgan holati yoki qarama-qarshi turishi orasida sarflangan vaqt. Misol uchun, Yupiter Yerdan 398,8 kunlik sinodik davrga ega; shunday qilib, Yupiterning qarama-qarshiligi har 13 oyda bir marta sodir bo'ladi.
Astronomiyadagi davrlar qulay tarzda turli vaqt birliklarida, koʻpincha soatlar, kunlar yoki yillar bilan ifodalanadi. Ular, shuningdek, boshqa samoviy jismlarning kichik murakkab tashqi tortishish taʼsiridan kelib chiqadigan turli xil maxsus astronomik taʼriflar ostida ham aniqlanishi mumkin. Bunday oʻzgarishlar, shuningdek, ikkita astronomik jism (barisentr) oʻrtasida tortishish markazining haqiqiy joylashuvi, boshqa sayyoralar yoki jismlar tomonidan buzilishlar, orbital rezonans, umumiy nisbiylik nazariyasi va boshqalarni oʻz ichiga oladi. Koʻpchilik aniq pozitsion kuzatuvlar yordamida samoviy mexanikadan foydalangan holda batafsil murakkab astronomik nazariyalar tomonidan tekshiriladi.