Shvi

Shvi (armancha: շվի, „hushtak“, talaffuzi sh-vee) — lab-ogʻiz qismiga ega arman nayi^[1]. Odatda yogʻochdan (ebonit shimdirilgan oʻrik yogʻochidan yoki bambukdan) yasaladi, uzunligi 300 mm, odatda, bir yarim oktava diapazoniga ega^[2]. Tav shvi oʻrik yogʻochidan qilingan, 18 inches (460 mm) uzunlikda va 1/4 oktavaga pastroq sozlangan boʻlib, yanada lirik va yoqimli ovoz chiqaradi.

Shvi 12 dyuymgacha uzunlikda boʻlib, qamish, tol poʻstlogʻi yoki yongʻoq yogʻochidan yasalishi mumkin. Uning old tomonida 8 ta teshik bor, ulardan 7 tasi nayni chalish paytida kuy yaratish uchun ochib yopilsa va bitta eng oxirgisi bosh barmoq bilan yopiladigan teshik hisoblanadi. Bir oktava shviga normal puflash orqali, ikkinchi oktava esa biroz koʻproq kuch bilan puflash (yaʼni, haddan tashqari kuchli puflash) orqali erishiladi. Pastki oktava magnitafonga oʻxshash tembrga ega, yuqori oktava esa pikkolo yoki nayga oʻxshaydi. Shvi 8 teshikli anʼanaviy naylarning bir turi hisoblanadi. Shvi ogʻiz bilan puflab chalinadi. Odatda, koʻpchilik arman duduk yoki zurna oʻyinchilari ikkala asbobni chalishni oʻrganishlaridan oldin shvi chalishni oʻrganadilar. Duduk yoki zurna musiqiy asboblaridan farqli oʻlaroq, shvi alohida qamish qismiga ega emas, chunki u u asbobning umumiy bir qismi hisoblanadi.

Odatda shvi nayi qadimdan choʻponlarning cholgʻu asbobi boʻlganligi tufayli unda choʻpon kuylari kuylanadi.

1. ↑ McCollum, Jonathan. "Shvi." New Grove Dictionary of Musical Instruments. Second Edition.. Oxford University Press, 2014. ISBN 9780199743391. 
2. ↑ „Description of Armenian shvi, photo, audio preview“. Armenianinstruments.am. Qaraldi: 2014-yil 4-mart.