Syan armiyasi (Sobiq Hunan qoʻshini) | |
---|---|
Faol | 1850 – 1864[manba kerak] |
Davlat | Sin Xitoyi |
Kimga qaram | Sin sulolasi |
Tip | Muntazam armiya |
Hajm | 17,000 360,000 (1860) |
Janglar | Taypin qoʻzgʻoloni Nian qoʻzgʻoloni Dungan qoʻzgʻoloni |
Qoʻmondonlar | |
Bosh qoʻmondon | Zeng Guofan |
Faxriy boshliq | Zuo Zongtang |
Feldmarshal | Bao Chao |
Syan armiyasi yoki Hunan armiyasi (xit. an’anaviy 湘軍, pinyin: Xiāng Jūn) doimiy armiya edi. Zeng Guofan boshchoiligida Xitoydagi Taypin qoʻzgʻolonini (1850-1864) bostirish uchun Tuanlian deb nomlangan mintaqaviy kuchlar tomonidan tashkil etilgan. Bu nom armiya yigʻilgan Xunan viloyati nomidan olingan. Armiya Manjurlar boshchiligidagi Sin sulolasidan farqli oʻlaroq markazlashgan edi. Moddiy tomondan mahalliy zodagonlar orqali moliyalashtirildi. Armiya Zeng tomonidan Nankindagi Taypinlar poytaxti qayta qoʻlga kiritilgandan soʻng tarqatib yuborildi.
Garchi u Hunandagi muammolarni hal qilish uchun maxsus tuzilgan boʻlsa-da, Armiya yangi Sin harbiy muassasasining asosini tashkil etdi. Keyinchalik armiya ichidagi manjur taʼsirini abadiy zaiflashtirdi. Markaziy qoʻmondonlikning bunday oʻzgarishi XX asrning birinchi yarmida Sin sulolasining qulashi va Xitoyda mintaqaviy jangovar guruhlarning paydo boʻlishida asosiy sabab sifatida taʼkidlanadi.
Syan armiyasi Hunan armiyasi deb nomlanuvchi ikki qoʻshinning biri edi. Chu armiyasi deb nomlangan yana bir Hunan armiyasi Dungan qoʻzgʻolonini (1862–1877) bostirish uchun sobiq Syan qoʻmondoni Zuo Zongtang tomonidan yaratilgan. Urushda qatnashgan Syan armiyasining qoldiqlari oʻsha paytda "Eski Xunan armiyasi" deb nomlangan.