Tuya jangi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinchi fitnaning bir qismi | |||||||||
![]() Ali (to'rtinchi halifa) va Oysha Tuya jangida | |||||||||
| |||||||||
Qoʻmondonlar | |||||||||
Ali ibn Abu Tolib Hasan ibn Ali Husayn ibn Ali Malik al-Ashtar Ammar ibn Yasir Muhammad ibn Abu Bakr Abdurrahmon ibn Abu Bakr Abu Qatoda Jobir ibn Abdulloh Muhammad ibn al-Hanafiy Abu Ayyub al-Ansoriy Qays ibn Sa'd Abdulloh ibn Abbos Xuzayma ibn Sobit Jundab al-Azdiy Ali ibn Danur |
Oysha, Talha va Zubayr ibn Avvom Muhammad ibn Talha Ka'b ibn Sur Abdulloh ibn az-Zubayr Marvon Abdulloh ibn Savfon Yahyo ibn al-Hakam Utba ibn Abu Sufyon Zufar ibn al-Horis al-Kilobiy Abdulrahamon ibn Attob ibn Asid | ||||||||
Harbiy birliklar | |||||||||
Ali tarafkashlari | Oysha, Talha va Zubayr tarafkashlari | ||||||||
Kuchlar | |||||||||
~10,000 | ~10,000 | ||||||||
Yoʻqotishlar | |||||||||
>400 – 500 | >2,500 |
Tuya jangi — (arabcha: مَعْرَكَة اَلْجَمَلِ), Jamal voqeasi deb ham ataladi[7]. Iroqning Basra shahridan tashqarida hijriy 36-yil (milodiy 656-yil) yili boʻlib oʻtgan. Jang bir tomonda toʻrtinchi xalifa Ali (656—661) qoʻshini bilan boshqa tomonda Oysha, Talha va Zubayr boshchiligidagi qoʻzgʻolonchilar qoʻshini oʻrtasida boʻldi. Ali islom paygʻambari Muhammadning amakivachchasi va kuyovi edi, Oisha esa Muhammadning bevasi boʻlib, Talha va Zubayr ikkalasi ham mashhur sahobalardan edi. Uch boshliq uchinchi xalifa Usmonning (644–656) oʻldirilishi uchun qasos olish maqsadida Aliga qarshi qoʻzgʻolon koʻtardi, Zubayr va Talha ham faol ravishda unga qarshi edi. Uchalasi Alini idoradan olib tashlash va Quraysh qabilasiga Talha va Zubayrni voris qilib tayinlashni talab qildi. Ali jangdan gʻolib chiqdi, Talha va Zubayr oʻldirildi, Oisha esa Madinaga qaytarildi[7].