Zonta

Ła xonta o zonta (dita anca adision) ła xe na de łe quatro operasion fondamentałi del'aritmètega. Ła signìfega asociare un serto nùmaro de ełeminti na sołusion scoverta xontando al primo tuti i vałuri dei nùmari chei fa parte del'operasion.

Seguéndo ła scrita:

${\displaystyle a+b=c\;}$

se dixe che el tèrmine ${\displaystyle c}$ (dito suma) el vegna fora da ła xonta dei vałuri de ${\displaystyle a}$ e ${\displaystyle b}$ (chei se ciama adéndi). El ségno ${\displaystyle +}$ chel particołarixa ła xonta el se ciama pì o più. L'operasion ła pol èser łeta «${\displaystyle a}$ pì ${\displaystyle b}$ el xe uguałe a ${\displaystyle c}$», «${\displaystyle a}$ pì ${\displaystyle b}$ uguałe ${\displaystyle c}$», o, co i adéndi i xe du, «${\displaystyle a}$ pì ${\displaystyle b}$, ${\displaystyle c}$». Ła sóa operasion inversa ła xe ła sotra.

St'operasion qua ła xe interna al'insieme dei nùmari naturałi (${\displaystyle N}$) e ła xe sénpre posìbiłe. El zero el xe l'ełemento neutro.