Back Alberto Fujimori Afrikaans Alberto Fujimori AN ألبرتو فوجيموري Arabic البرتو فوجيمورى ARZ Alberto Fujimori AST Alberto Fuximori Azerbaijani Альберта Фухіморы Byelorussian Алберто Фухимори Bulgarian আলবের্তো ফুজিমোরি Bengali/Bangla Alberto Fujimori Catalan
Alberto Fujimori | |
|---|---|
藤森 謙也 | |
.jpg) Fujimori vào tháng 10 năm 1991 | |
| Tổng thống thứ 62 của Peru | |
| Nhiệm kỳ 28 tháng 7 năm 1990 – 22 tháng 11 năm 2000 10 năm, 117 ngày | |
| Thủ tướng | |
| Phó Tổng thống | Xem danh sách
Phó Tổng thống thứ nhất
Phó Tổng thống thứ hai
|
| Tiền nhiệm | Alan García |
| Kế nhiệm | Valentín Paniagua |
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | Alberto Kenya Fujimori Inomoto 26 tháng 7 năm 1938 Lima, Peru |
| Mất | 11 tháng 9 năm 2024 (86 tuổi) Lima, Peru |
| Đảng chính trị | Change 90 (1990–1998) Sí Cumple (1998–2010) Đảng Nhân dân Mới (2007–2013) Peru 2000 (1999–2005) Liên minh vì Tương lai (2005–2010) |
| Phối ngẫu | Susana Higuchi (1974–1994) Satomi Kataoka (2006–nay)[1] |
| Con cái | |
| Alma mater | Đại học Nông nghiệp Quốc gia La Molina Đại học Strasbourg Đại học Wisconsin–Milwaukee |
| Chữ ký |  |
Alberto Kenya Fujimori Inomoto[2] (tiếng Tây Ban Nha: [alˈβerto fuxiˈmoɾi, fuʝi-]; tiếng Nhật: [ɸɯʑiꜜmoɾi]; 26 tháng 7 năm 1938 – 11 tháng 9 năm 2024[3]) là một chính trị gia, giáo sư và kỹ sư người Peru gốc Nhật Bản, từng là Tổng thống Peru từ ngày 28 tháng 7 năm 1990 đến ngày 22 tháng 11 năm 2000. Chính phủ của ông được cho là đã tạo ra thuyết Fujimorism, đánh bại cuộc nổi dậy của Shining Path và khôi phục lại sự ổn định về kinh tế vĩ mô của Peru.[4][5][6][7] Fujimori kết thúc nhiệm kỳ của mình bằng cách chạy trốn khỏi Peru sang Nhật Bản trong một vụ bê bối lớn liên quan đến tham nhũng và vi phạm nhân quyền.[8][9] Ngay cả khi ông bị truy tố năm 2008 vì tội ác chống lại nhân loại liên quan đến chức vụ tổng thống của ông, hai phần ba người Peru đã bỏ phiếu tán thành sự lãnh đạo của ông trong thời kỳ đó.[10]
Là một người Peru gốc Nhật Bản,[11] Fujimori đã trú ẩn tại Nhật Bản khi phải đối mặt với cáo buộc tham nhũng năm 2000. Khi đến Nhật Bản, ông đã cố từ chức chức vụ tổng thống của mình qua fax, nhưng sự từ chức của ông bị Quốc hội Peru không chấp nhận vì họ thích miễn nhiệm ông ta hơn. Muốn tìm kiếm ở Peru về cáo buộc tham nhũng và vi phạm nhân quyền, Fujimori vẫn lưu vong cho đến khi bị bắt trong thời gian thăm Chile vào tháng 11 năm 2005.[12] Ông bị dẫn độ về tội hình sự ở Peru vào tháng 9 năm 2007.[13] Vào tháng 12 năm 2007, Fujimori bị buộc tội đã ra lệnh lục soát và bắt giữ bất hợp pháp, và bị kết án sáu năm tù giam.[14][15][16] Tòa án tối cao duy trì quyết định trên kháng cáo của mình.[17] Tháng 4 năm 2009, Fujimori bị kết án vì vi phạm nhân quyền và bị kết án 25 năm tù vì tội giết người và bắt cóc do đội hình Grupo Colina trong cuộc chiến chống lại du kích quân cánh tả vào những năm 1990.
Bản án do Ủy ban ba người đánh giá đánh dấu lần đầu tiên một vị quốc trưởng được bầu chọn đã bị dẫn độ về nước, cố gắng và kết tội vi phạm nhân quyền. Fujimori đặc biệt bị kết tội giết người, gây tổn hại cho thân thể và hai vụ bắt cóc.[18][19][20][21][22] Vào tháng 7 năm 2009, Fujimori đã bị kết án bảy năm rưỡi tù vì tội biển thủ sau khi ông thừa nhận đã cho 15 triệu đô la từ kho tiền Peru cho cố vấn dịch vụ tình báo, Vladimiro Montesinos.[23]. Hai tháng sau, anh ta nhận tội trong một phiên tòa thứ tư để hối lộ và nhận được thêm sáu năm hạn.[24]. Theo luật của Peru tất cả các bản án phải thi hành đồng thời; do đó, thời gian cầm tù tối đa là 25 năm.[25] Năm 2017, Tổng thống Pedro Pablo Kuczynski đã ban hành sắc lệnh ân xá nhân đạo cho Fujimori 79 tuổi. Lệnh ân xá này thứ đã bị Tòa án tối cao của Peru bác bỏ vào tháng 10 năm 2018 và Fujimori bị đưa trở lại nhà tù. Vào ngày 23 tháng 1 năm 2019, Fujimori đã bị đưa trở lại nhà tù để thi hành nốt bản án với lệnh ân xá chính thức bị hủy bỏ một tháng sau đó. Tổ chức Transparency International coi khoản tiền bị Fujimori chiếm đoạt lớn thứ bảy trong các vụ một người đứng đầu chính phủ chiếm đoạt trong giai đoạt năm 1984-2004.[26]
- ^ “Fujimori gets married from cell”. BBC News. ngày 6 tháng 4 năm 2006. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 7 năm 2018. Truy cập ngày 6 tháng 5 năm 2017.
- ^ “Official electoral data file”. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 4 năm 2012. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2018.
- ^ Thanh Hiền (ngày 12 tháng 9 năm 2024). “Cựu tổng thống Peru gốc Nhật Alberto Fujimori qua đời ở tuổi 86”. Tuổi trẻ Online. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2024.
- ^ Fox, Elizabeth, and Fox, de Cardona and Waisbord, Silvio Ricardo. Latin Politics, Global Media. 2002, p. 154
- ^ Hough, Peter. Understanding Global Security. 2008, pp. 79–80
- ^ “Ex-President's Trial a Moment of Truth”. Fox News. ngày 8 tháng 12 năm 2007. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 10 năm 2012. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2018.
- ^ Fujimori's controversial career Lưu trữ 2007-02-10 tại Wayback Machine, BBC News, ngày 18 tháng 9 năm 2000. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2006.
- ^ Jo-Marie Burt. 2006 "Quien habla es terrorista": the political use of fear in Fujimori's Peru. Latin American Research Review 41(3):32–61
- ^ “Mass sterilization scandal shocks Peru”. BBC News. ngày 24 tháng 7 năm 2002. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 4 năm 2017. Truy cập ngày 30 tháng 4 năm 2006.
- ^ “Peru court sentences Fujimori to 25 years in prison for 'dirty war'”. CBC News. ngày 7 tháng 4 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 10 năm 2009. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2018.
- ^ Fujimori secures Japanese haven Lưu trữ 2009-04-12 tại Wayback Machine, BBC News, ngày 12 tháng 12 năm 2000. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2007.
- ^ Conditional release for Fujimori Lưu trữ 2021-06-27 tại Wayback Machine, BBC News, ngày 18 tháng 5 năm 2006. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2006.
- ^ Extradited Fujimori back in Peru Lưu trữ 2017-11-14 tại Wayback Machine ngày 22 tháng 9 năm 2007.
- ^ Fujimori jailed for abusing power Lưu trữ 2007-12-13 tại Wayback Machine, BBC News, ngày 12 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2007.
- ^ Corte Suprema de la República. ngày 10 tháng 12 năm 2008. Resolution 17-2008 Lưu trữ 2008-06-25 tại Wayback Machine.
- ^ Peru's Ex-President Gets 6 Years for Illicit Search Lưu trữ 2018-06-22 tại Wayback Machine, New York Times, ngày 12 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2007.
- ^ Emery, Alex (ngày 15 tháng 4 năm 2008). “Peru Supreme Court Upholds Former President's Prison Sentence”. Bloomberg News. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2009.
- ^ Emery, Alex. Peru's Fujimori Found Guilty on Human Rights Charges Lưu trữ 2010-06-13 tại Wayback Machine, Bloomberg News, ngày 7 tháng 4 năm 2009. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2009.
- ^ “Peru's Fujimori sentenced to 25 years prison”. Reuters. ngày 7 tháng 4 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 4 năm 2009. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2009.
- ^ Fujimori declared guilty of human rights abuses Lưu trữ 2009-04-10 tại Wayback Machine (Spanish).
- ^ “Peru court finds ex-president Fujimori guilty”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2018.
- ^ “Fujimori gets 25 years on conviction in human rights case”. Boston.com. ngày 8 tháng 4 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2018.
- ^ Fujimori convicted of corruption Lưu trữ 2019-06-16 tại Wayback Machine, BBC.com, ngày 20 tháng 7 năm 2009
- ^ Fujimori pleads guilty to bribery Lưu trữ 2019-03-28 tại Wayback Machine, BBC.com, ngày 28 tháng 9 năm 2009
- ^ “Peru's Fujimori, already jailed, slapped with another prison term”. Reuters. 2015. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 12 năm 2017. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2017.
- ^ “Peru's ex-leader Fujimori asks for forgiveness amid heated protests”. CNN. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 12 năm 2017. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2017.