Back Giambattista Vico AN جيامباتيستا فيكو Arabic جيامباتيستا فيكو ARZ Cambattist Viko Azerbaijani Джамбатыста Віка Byelorussian Джамбатыста Віка BE-X-OLD Джамбатиста Вико Bulgarian Giambattista Vico BS Giambattista Vico Catalan Giambattista Vico Czech
Giambattista Vico | |
|---|---|
 | |
| Sinh | 23 tháng 6 năm 1668 Napoli, Vương quốc Napoli |
| Mất | 23 tháng 1 năm 1744 (75 tuổi) Napoli, Vương quốc Napoli |
| Quốc tịch | Ý |
| Học vị | University of Naples (LL.D., 1694) |
| Tác phẩm nổi bật | Principî di Scienza Nuova De antiquissima Italorum sapientia |
| Thời kỳ | Triết học thế kỷ 18 |
| Vùng | Triết học phương Tây |
| Trường phái | Chủ nghĩa lịch sử Chủ nghĩa nhân đạo Cơ đốc Giáo |
| Tổ chức | University of Naples |
Đối tượng chính | Tu từ học, Triết học chính trị, Tri thức luận, Triết học lịch sử, Luật học |
Tư tưởng nổi bật | Verum esse ipsum factum (chủ nghĩa kiến tạo) |
Ảnh hưởng bởi | |
Giambattista Vico (tên khai sinh là Giovan Battista Vico, /ˈviːkoʊ/; tiếng Ý: [ˈviko], 23 tháng 6 năm 1668 - 23 tháng 1 năm 1744) là triết gia chính trị, tu từ gia, sử gia và luật gia thuộc thời kỳ Khai sáng. Ông đã chỉ trích sự mở rộng và phát triển của chủ nghĩa duy lý hiện đại và là một người biện giải cho Cổ đại Hy-La và là người báo trước tư tưởng phức tạp và có hệ thống, trong sự đối lập với phương pháp Descartes và những dạng khác của chủ nghĩa rút gọn và là người mô tả đầu tiên những nền tảng của môn khoa học xã hội và ký hiệu học.
Câu cách ngôn bằng tiếng Latin Verum esse ipsum factum (cái gì đúng là chính xác cái được tạo ra) được đề xuất bởi Vico là một ví dụ khởi đầu của chủ nghĩa kiến tạo.[2][3] Ông mở đầu lĩnh vực hiện đại của triết học của lịch sử, và mặc cho cụm từ triết học của lịch sử không xuất hiện trong các bài viết của ông, Vico đã nói là "lịch sử của triết học được thuật lại một cách triết học".[4] Mặc dù không phải là một người theo chủ nghĩa lịch sử, mối quan tâm đương thời của Vico thường được thúc đẩy bởi các nhà chủ nghĩa lịch sử, ví dụ như Isaiah Berlin, một triết gia và là người nghiên cứu lịch sử các tư tưởng,[5] Edward Said, một nhà phê bình văn học, và Hayden White, một nhà siêu lịch sử.[6][7]
Sinh thời, Vico hầu như không được người ta biết đến. Tuy nhiên, từ thế kỷ 19 trở đi, tư tưởng của ông đã được phổ biến rộng rãi trong các ngành khoa học xã hội và nhân văn.[8]
Tác phẩm kinh điển của Vico là cuốn Scienza Nuova (1725, Khoa học mới), tác phẩm thể hiện sự cố gắng xây dựng một tổ chức có hệ thống cho lĩnh vực nhân văn học như là một môn khoa học riêng biệt, môn ghi chú và giải thích những chu kỳ lịch sử bởi những xã hội lớn mạnh và sụp đổ.[9]
- ^ a b c d e f g Piperno, Martina (2018). “Giambattista Vico's 'Constructive' Language and its Post-Revolutionary Readers”. Comparative Critical Studies. 15 (2): 261–278. doi:10.3366/ccs.2018.0292.
- ^ Ernst von Glasersfeld, An Introduction to Radical Constructivism.
- ^ Bizzell and Herzberg, The Rhetorical Tradition, p. 800.
- ^ The contemporary interpretation of Vico is by Verene, Donald Philip. See: "Giambattista Vico" (2002), A Companion to Early Modern Philosophy, Steven M. Nadler, ed. London:Blackwell Publishing, ISBN 0-631-21800-9, p. 570.
- ^ Vico and Herder: Two Studies in the History of Ideas
- ^ Giambattista Vico (1976), "The Topics of History: The Deep Structure of the New Science", in Giorgio Tagliacozzo and Donald Philip Verene, eds, Science of Humanity, Baltimore and London: 1976.
- ^ Giambattista Vico: An International Symposium. Giorgio Tagliacozzo and Hayden V. White, eds. Johns Hopkins University Press: 1969. Attempts to inaugurate a non-historicist interpretation of Vico are in Interpretation: A Journal of Political Philosophy [1], Spring 2009, Vol. 36.2, and Spring 2010 37.3; and in Historia Philosophica, Vol. 11, 2013 [2].
- ^ Lịch sử triết học phương Tây, Phó giáo sư-Tiến sĩ Nguyễn Tiến Dũng, Nhà xuất bản Khoa học xã hội, xuất bản năm 2015
- ^ The Penguin Encyclopedia (2006), David Crystal, ed., p. 1,409.