International standard |
|
---|---|
Nhà phát triển | Ban đầu là CERN; IETF, W3C |
Giới thiệu lần đầu | 1991 |
HTTP |
---|
Request methods |
Header fields |
Status codes |
Bộ giao thức Internet |
---|
Tầng ứng dụng (Application layer) |
Tầng giao vận (Transport layer) |
Tầng mạng (Internet layer) |
Tầng liên kết (Link layer) |
HTTP (tiếng Anh: HyperText Transfer Protocol - Giao thức truyền tải siêu văn bản) là một giao thức lớp ứng dụng nằm trong bộ giao thức dành cho hệ thống thông tin siêu phương tiện phân tán, cộng tác.[1] Nó chính là nền tảng dùng để trao đổi và liên lạc dữ liệu với World Wide Web, nơi mà các tập tin tài liệu siêu văn bản có thể chứa các siêu liên kết dẫn đến các tài nguyên số khác mà người dùng có thể dễ dàng truy cập được bằng cách dùng chuột nhấp vào hoặc dùng ngón tay chạm vào màn hình cảm ứng lúc duyệt web. Nhờ đó, HTTP cho phép người sử dụng truy cập và tải về các tài nguyên như văn bản HTML, text, video, ảnh... của các trang web và hiển thị chúng trên trình duyệt.
Tim Berners-Lee là người khởi xướng cho sự hình thành và phát triển của HTTP vào năm 1989 tại CERN. Nội dung ý tưởng của HTTP được tóm gọn lại trong một tài liệu cơ bản, bên trong mô tả hoạt động tương tác giữa máy khách và máy chủ ở phiên bản HTTP thử nghiệm đầu tiên, có số 0.9.[2] Phiên bản đó một thời gian sau được phát triển, trở thành phiên bản chính thức 1.0.[3]
Quá trình phát triển các RFC HTTP ban đầu là nhờ vào sự hợp tác từ phía Lực lượng Đặc nhiệm Kỹ thuật Internet (IETF) và World Wide Web Consortium (W3C), về sau thì chuyển sang do IETF phụ trách.
HTTP/1 được hoàn thiện và xuất bản tài liệu sử dụng (phiên bản 1.0) vào năm 1996. HTTP tiếp tục được phát triển vào năm 1997 (khi này là phiên bản 1.1), và đặc tính kỹ thuật của nó được cải tiến lần lượt vào các năm 1999, 2014 và 2022.
Sau này, phiên bản bảo mật hơn của HTTP là HTTPS được sử dụng rộng rãi trên hơn 80% trang web.[4] HTTP/2 là một giao thức hiệu quả hơn về ngữ nghĩa của HTTP "trên dây" và được đưa vào sử dụng vào năm 2015. Tính đến năm tháng 4 năm 2023,[cập nhật] nó được sử dụng trên 39% trang web[5] và được gần như toàn bộ trình duyệt web hỗ trợ (chiếm 97% người sử dụng).[6] Ngoài ra, nó cũng được hỗ trợ bởi các máy chủ web lớn qua Bảo mật tầng truyền tải (TLS) bằng cách sử dụng tiện ích mở rộng Application-Layer Protocol Negotiation (ALPN) [7] nhưng bắt buộc phải sử dụng TLS 1.2 hoặc mới hơn.[8][9]
HTTP/3 là phiên bản kế nhiệm của HTTP/2 được triển khai vào năm 2022,[10][11]. Nó đã được sử dụng trên 26% trang web và được nhiều trình duyệt hỗ trợ. Phiên bản này sử dụng QUIC thay vì TCP cho giao thức truyền tải cơ bản. Giống như HTTP/2, nó không gây lỗi thời các phiên bản chính trước đó của giao thức. Hỗ trợ dành cho cho HTTP/3 đã được bổ sung vào Cloudflare và Google Chrome vào tháng 9 năm 2019,[12][13] và có thể được kích hoạt trong các phiên bản ổn định của Chrome và Firefox.[14] HTTP/3 có độ trễ thấp hơn khi duyệt các trang web, tải trang nhanh hơn HTTP/2, và thậm chí còn nhanh hơn nhiều so với HTTP/1.1, trong một số trường hợp thì HTTP/3 cho tốc độ nhanh gấp ba lần so với HTTP/1.1.[15]
This lowers the barrier for deploying TLS 1.3, a major security improvement over TLS 1.2.