Melanesia (tiếng Việt: Mê-la-nê-di) là tiểu vùng của châu Đại Dương từ Tây Thái Bình Dương đến biển Arafura và đông bắc Úc. Danh từ này do Jules Dumont d'Urville đưa ra năm 1832 để chỉ địa khu này cùng chủng tộc trên các hải đảo mang sắc thái khác hẳn các đảo Polynesia và Micronesia. Theo từ nguyên thì Melanesia gốc tiếng Hy Lạp ghép hai từ: "μέλας" nghĩa là "đen" và "νῆσος" nghĩa là "đảo".