Niobi

Niobi, 41Nb
Tính chất chung
Tên, ký hiệu	Niobi, Nb
Phiên âm	/naɪˈoʊbiəm/ nye-OH-bee-əm; alternatively, /kəˈlʌmbiəm/ kə-LUM-bee-əm
Hình dạng	Ánh kim xám, chuyển thành màu xanh dương nhạt khi bị oxy hóa
Niobi trong bảng tuần hoàn
V ↑ Nb ↓ Ta Zirconi ← Niobi → Molypden
Số nguyên tử (Z)	41
Khối lượng nguyên tử chuẩn (Ar)	92,90638
Phân loại	kim loại chuyển tiếp
Nhóm, phân lớp	5, d
Chu kỳ	Chu kỳ 5
Cấu hình electron	[Kr] 4d4 5s1
mỗi lớp	2, 8, 18, 12, 1
Tính chất vật lý
Màu sắc	Ánh kim xám
Trạng thái vật chất	Chất rắn
Nhiệt độ nóng chảy	2750 K ​(2477 °C, ​4491 °F)
Nhiệt độ sôi	5017 K ​(4744 °C, ​8571 °F)
Mật độ	8,57 g·cm−3 (ở 0 °C, 101.325 kPa)
Nhiệt lượng nóng chảy	30 kJ·mol−1
Nhiệt bay hơi	689,9 kJ·mol−1
Nhiệt dung	24,60 J·mol−1·K−1
Áp suất hơi P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k ở T (K) 2942 3207 3524 3910 4393 5013
Tính chất nguyên tử
Trạng thái oxy hóa	5, 4, 3, 2, -1 ​Acid nhẹ
Độ âm điện	1,6 (Thang Pauling)
Năng lượng ion hóa	Thứ nhất: 652,1 kJ·mol−1 Thứ hai: 1380 kJ·mol−1 Thứ ba: 2416 kJ·mol−1
Bán kính cộng hoá trị	thực nghiệm: 146 pm
Bán kính liên kết cộng hóa trị	164±6 pm
Thông tin khác
Cấu trúc tinh thể	​Lập phương tâm khối
Vận tốc âm thanh	que mỏng: 3480 m·s−1 (ở 20 °C)
Độ giãn nở nhiệt	7,3 µm·m−1·K−1
Độ dẫn nhiệt	53,7 W·m−1·K−1
Điện trở suất	ở 0 °C: 152 n Ω·m
Tính chất từ	Thuận từ
Mô đun Young	105 GPa
Mô đun cắt	38 GPa
Mô đun khối	170 GPa
Hệ số Poisson	0,40
Độ cứng theo thang Mohs	6,0
Độ cứng theo thang Vickers	1320 MPa
Độ cứng theo thang Brinell	736 MPa
Số đăng ký CAS	7440-03-1
Đồng vị ổn định nhất
Bài chính: Đồng vị của Niobi
Iso NA Chu kỳ bán rã DM DE (MeV) DP 91Nb Tổng hợp 680 năm ε - 91Zr 91m1Nb Tổng hợp 60,86 ngày IT 0.104e 91Nb 92Nb Vết 3,47×107 năm ε - 92Zr γ 0.561, 0.934 - 92m1Nb Tổng hợp 10,15 ngày ε - 92Zr γ 0.934 - 93Nb 100% 93Nb ổn định với 52 neutron[1] 93mNb Tổng hợp 16,13 năm IT 0.031e 93Nb 94Nb Vết 2,03×104 năm β- 0.471 94Mo γ 0.702, 0.871 - 95Nb Tổng hợp 34,991 ngày β- 0.159 95Mo γ 0.765 - 95mNb Tổng hợp 3,61 ngày IT 0.235 95Nb

Niobi hay columbi (phiên từ tên gọi của nguyên tố tại Hoa Kỳ) là tên gọi của một nguyên tố hóa học có ký hiệu Nb và số nguyên tử 41. Là một kim loại chuyển tiếp mềm, dễ uốn, màu xám và hiếm, niobi được tìm thấy trong pyrochlore và columbit. Nó được phát hiện lần đầu tiên trong khoáng vật thứ hai vừa đề cập và vì thế ban đầu được gọi là columbi; vì thế hiện nay khoáng vật đó còn được gọi là "Niobit".Niobi được sử dụng trong việc sản xuất các hợp kim thép đặc biệt cũng như trong hàn, công nghiệp hạt nhân, công nghiệp điện tử, quang học và ngành kim hoàn.

1. ^ Về mặt lý thuyết có khả năng phân hạch tự phát, hạt nhân nhẹ nhất có khả năng như vậy.