Osama bin Laden | |
---|---|
![]() Osama bin Laden vào năm 1997 | |
Sinh | Osama bin Mohammed bin Awad bin Laden 10 tháng 3, 1957 Riyadh, Ả Rập Xê Út |
Mất | 2 tháng 5, 2011 Abbottabad, Pakistan 34°10′9″B 73°14′33″Đ / 34,16917°B 73,2425°Đ | (54 tuổi)
Nguyên nhân mất | Bị tiêu diệt |
Nơi an nghỉ | Biển Ả Rập |
Quốc tịch | Ả Rập Xê Út (1957–1994) Không quốc tịch (1994–2011)[1] |
Nghề nghiệp | lãnh đạo al-Qaeda |
Năm hoạt động | 1979–2011 |
Nổi tiếng vì | khủng bố ngày 11 tháng 9 |
Kế nhiệm | Ayman al-Zawahiri[2] |
Tôn giáo | Hồi giáo Sunni[3][4] |
Phối ngẫu | Najwa Ganhem Khadijah Sharif Khairiah Sabar Siham Sabar Amal Ahmed al-Sadah |
Con cái |
Osama bin Mohammed bin Awad bin Laden (/oʊˈsɑːmə
Osama bin Laden là công dân Ả Rập Saudi cho đến năm 1994 và là thành viên của một gia đình giàu có.[7] Cha Bin Laden là Mohammed bin Awad bin Laden, một triệu phú Ả Rập được sinh ra tại Hadhramaut, Yemen, và người sáng lập của công ty xây dựng, tập đoàn Saudi Binladin.[8] Mẹ của hắn ta là bà Alia Ghanem, xuất thân từ một gia đình trung lưu thế tục ở Latakia, Syria.[9] Ông được sinh ra ở Ả Rập Xê Út và học đại học tại nước này cho đến năm 1979, khi ông tình nguyện tham gia lực lượng Mujahideen ở Pakistan chiến đấu chống Liên Xô ở Afghanistan. Osama bin Laden đã tài trợ cho Mujahideen bằng cách vận chuyển vũ khí, tiền bạc và các chiến binh từ thế giới Ả Rập vào Afghanistan, và được nhiều người Ả Rập ưa chuộng.[10] Năm 1988, Osama bin Laden thành lập Al-Qaeda.[11] Ông bị trục xuất khỏi Ả Rập Xê Út vào năm 1992, và chuyển căn cứ của mình đến Sudan, cho đến khi áp lực của Hoa Kỳ buộc ông phải rời khỏi Sudan vào năm 1996. Sau khi thành lập một căn cứ mới ở Afghanistan, Osama bin Laden tuyên chiến chống lại Hoa Kỳ, bắt đầu một loạt vụ đánh bom và các cuộc tấn công liên quan.[12] Bin Laden nằm trong danh sách Mười kẻ đào tẩu bị truy nã gắt gao nhất và Kẻ khủng bố bị truy nã gắt gao nhất của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vì liên quan đến vụ đánh bom đại sứ quán Hoa Kỳ năm 1998.[13][14][15]
Bin Laden được biết đến nhiều nhất với vai trò chủ mưu vụ tấn công ngày 11 tháng 9 dẫn đến cái chết của gần 3.000 người và khiến Hoa Kỳ, theo lệnh của Tổng thống George W. Bush, bắt đầu Cuộc chiến chống khủng bố và các cuộc chiến tiếp theo. Chiến tranh ở Afghanistan. Sau đó, bin Laden trở thành chủ đề của một cuộc truy lùng quốc tế kéo dài hàng thập kỷ. Từ năm 2001 đến năm 2011, bin Laden bị chính phủ Hoa Kỳ ra lệnh truy nã quốc tế, khi họ đề nghị treo thưởng 25 triệu USD cho những ai đã phát hiện ra nơi trú ẩn của ông.[16] Vào ngày 2 tháng 5 năm 2011,[17] Osama bin Laden bị lính SEAL của Hải quân Hoa Kỳ[18] bắn chết khi đang đột nhập vào một khu dân cư tư nhân ở Abbottabad, Pakistan, nơi bin Laden sống cùng một gia đình địa phương đến từ Waziristan. Hoạt động bí mật này được tiến hành bởi các thành viên của Nhóm Phát triển Chiến tranh Đặc biệt của Hải quân Hoa Kỳ (SEAL Team Six) và những người điều hành SAD/SOG của Cơ quan Tình báo Trung ương theo lệnh của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama.[19] Dưới sự lãnh đạo của bin Laden, tổ chức Al-Qaeda phải chịu trách nhiệm cho không chỉ vụ tấn công ngày 11/9 ở Mỹ, mà còn nhiều vụ tấn công gây thương vong hàng loạt khác trên toàn thế giới.[20][21][22]
<ref>
sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên Fisk-p44