Pompey

Pompeius
Tượng bán thân của Pompeius thế kỷ 1 CN, phỏng theo bản gốc k. 55–50 TCN[1]
Sinh	29 tháng 9 106 TCN Picenum, Ý thuộc La Mã, Cộng hòa La Mã
Mất	28 tháng 9, 48 TCN (57 tuổi) Pelusium, Ai Cập Ptolemy
Nguyên nhân mất	Bị ám sát
Nơi an nghỉ	Albanum, Ý, Cộng hòa La Ma
Tổ chức	Chế độ tam hùng lần thứ nhất
Đối thủ	Julius Caesar
Phối ngẫu	Antistia (86–82 TCN, li dị) Aemilia (82 TCN, bà mất) Mucia Tertia (79–61 TCN, li dị) Julia (59–54 TCN, bà mất) Cornelia Metella (52–48 TCN, bà mất)
Con cái	Gnaeus, Pompeia, và Sextus
Binh nghiệp
Thuộc	Cộng hòa La Mã Sulla
Năm tại vị	89–48 TCN
Tham chiến	Chiến tranh Đồng Minh Nội chiến Sulla Chiến tranh Sertorianus Chiến tranh nô lệ lần ba Chiến dịch dẹp hải tặc Cilicia Chiến tranh Mithridates lần thứ ba Nội chiến Ceasar
Tặng thưởng	3 khải hoàn La Mã

Pompey, còn gọi là Pompey Vĩ đại hay Pompey thành viên Tam Hùng (chữ viết tắt tiếng Latinh cổ: CN·POMPEIVS·CN·F·SEX·N·MAGNVS, Gnaeus hay Cnaeus Pompeius Magnus) (26 tháng 9 năm 106 TCN – 28 tháng 9 năm 48 TCN) là một nhà lãnh đạo quân sự, chính trị lỗi lạc của Cộng hòa La Mã. Đến từ một tỉnh thuộc Ý, sau những chiến tích về quân sự, ông đã thiết lập được một vị trí cho riêng mình trong dòng quý tộc La Mã và được Lucius Cornelius Sulla phong tước hiệu Magnus (Vĩ đại).

Pompey là đối thủ của Marcus Licinius Crassus và là đồng minh của Gaius Julius Caesar. Ba nhà chính trị đã thống trị Cộng hòa La Mã thời kỳ cuối qua một liên minh chính trị gọi là Liên minh tam hùng lần thứ 1. Sau cái chết của Crassus, Pompey và Caesar trở thành đối thủ của nhau, cạnh tranh cho ngôi vị cầm quyền của toàn Đế chế La Mã, đây được gọi là nội chiến của Caesar. Pompey chiến đấu bên phía Optimates, một phe bảo thủ theo chủ nghĩa truyền thống trong hội đồng nhà nước La Mã, và đã bị đánh bại bởi Caesar. Pompey sau đó phải tới Ai Cập ẩn náu và bị ám sát tại đó.

1. ^ Kleiner, Fred S. (2010) [2007]. A History of Roman Art . Boston, MA, US: Wadsworth. tr. 56. ISBN 978-0-495-90987-3.